ਕੀ ਕੇ ਕਿਉਂ ਕਿਵੇਂ ਕਿਥੇ ਕਿਹਨੂੰ ਕਾਹਦਾ, ਕਾਨੂੰਨ, ਕੁਕਰਮ, ਕੁਲਹਿਣਾ, ਕੁਲੱਛਣਾ, ਕੁਰਪਸ਼ਨ , ਕਾਲ, ਕਾਸ਼, ਕਮੀਨਗੀ, ਕਸ਼ਮਕਸ਼, ਕਲ੍ਹੇ ਕਲੇਸ਼, ਕੁਸ਼ਾਸਨ, ਕੂਟਨੀਤੀ, ਕਾਰਨ, ਕੂੜ, ਕੂੜਾ, ਕਚਰਾ.ਕੋਰਾ, ਕੱਕਰ , ਕੱਲਰ.ਕਾਣੋ, ਕਾਵਾਂ ਰੌਲੀ, ਕਾਂ ਕਾਂ, ਕੂ ਕੂ, , ਕਾਰਖਾਨੇ, ਕੰਕਰੀਟ, ਕਾਮ, ਕ੍ਰੌਧ, ਕਾਂਗਰਸ, ਕਿਸਾਨ, ਕੰਵਲ, ਕਰੋਨਾ, ਕੈਂਸਰ, ਕੋਹੜ, ਕੋਹਝ, ਕੌੜਾ, ਕਸੈਲਾ,
 ,    ਇੰਨੇ ਸਾਰੇ ਬਦ ਕੱਕਿਆਂ ? ਕਵਸਚਨ ਮਾਰਕਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਕੀ , ਮੈਨੁੰ ਕੀ, ਤੈਨੂੰ ਕੀ ਦੀ ਤਾਣੀ  ਵਿੱਚ ਐੇਸੀ ਗੰਢ ਪਾਈ ਕਿ ਜਿਹਨੇ ਸਾਨੂੰ ਚੱਜ ਨਾਲ ਜਿਉਣ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।
      ਕੁਝ ਕੱਕੇ ਬੜੈ ਚੰਗੇ ਤੇ ਬੜੇ ਕੰਮ ਦੇ ਹਨ-ਕਰਮ, ਕਹੀ, ਕੁਹਾੜੀ, ਕਿਰਤ, ਕਿਰਪਾ, ਕੁਰਬਾਨੀ , ਕੋਸ਼ਿਸ਼, ਕਾਰੋਬਾਰ, , ਕੋਧਰਾ, ਕਚਹਿਰੀ, ਕਲਮ ਕਿਤਾਬ, ਕਾਰ, ਕਿਰਸਾਨੀ, ਕਿਸਮਤ, ਕੁਦਰਤ ਕਾਦਰ, ਕਾਰਖਾਨੇ, ਕਿਸਾਨ..ਕਾਇਦਾ, ਕਰੇਲਾ, ਕੌੜਤੁੰਬਾ, ਕਰੀਰ, ਕਿੱਕਰ, ਕਿਬਲਾ,
   ਅਜੋਕੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੁੂੰ ਇਹਨਾਂ ਕੱਕਿਆਂ ਦੀਆਂ ਚਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਜਰੂਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
     ਇਸ ਲਈ ਕਿ ਅਜੋਕੇ ਨਿਜ਼ਾਮ ਵਿੱਚ ਸੱਭ ਕਾਇਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਛਿੱਕੇ ਟੰਗ ਰੱਖੇ ਹਨ।
          ਮਚਲਤੀ ਹੈਂ ਸੀਨੇ ਮੇਂ ਲਾਖ ਆਰਜ਼ੂਏਂ
          ਤੜਪਤੀ ਹੈਂ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਲਾਖ ਇਲਤਜ਼ਾਏਂ॥
ਗੁਰੂ ਸਹਿਬਾਨ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ ਸੀ , ''ਚੰਗੇ ਮੰਦੇ ਕੱਕਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਤੁਸਾਂ ਪੰਜ ਕਕਾਰ ਸੰਵਾਰ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖਣੇ ਹਨ ਤੇ ਛੇਵੇਂ ਦਸਾਂ ਨਹੂੰਆਂ ਦੀ ਕਿਰਤ ਕਮਾਈ ਚ ਵਿਸਵਾਸ ਰੱਖਣਾ ਹੈ।
      ਨਕਾਰਤਮਕ ਕੱਕੇ ਥੋੜੈ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਬਦ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸਕਾਰਤਮਕ ਕੱਕਿਆਂ ਨੂੰ ਦਬਾਈ ਚਲੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ।ਕਈ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਸਾਊ ਵਿਅਕਤੀ ਇਸ ਬਦ ਦੇ ਵਜ਼ਨ ਹੇਠੌਂ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਉਲਝਿਆ ਪਿਆ ਹੈ।
      ਜਿਵੇੰ ਮੁੱਢ ਤੋਂ ਰੀਤ ਚਲੀ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਬਦੀ ਨੇਕੀ ਨੂੰ ਵਖ਼ਤ ਪਾਈ ਰੱਖਦੀ ਹੈ, ਝੂਠ ਸੱਚ ਨੂੰ  ਸਰੇਰਾਹ ਭਜਾਈ ਫਿਰਦਾ ਹੈ।ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਨਾਲ ਇਹ ਥਮ੍ਹ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ ਪਰ ਹੋਇਆ ਇਸਦੇ ਉਲਟ ਹੈ।
      ਪੱਥਰਾਂ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਕਰੀਟ ਦੇ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖ ਤੇ ਕਿਤੇ ਚਿਣਿਆ ਹੀ ਗਿਆ ਸੀ , ਕਿੰਨੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਬਾਦ, ਕਿਸਾਨ ਸੰਯੁਕਤ ਮੋਰਚਾ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਨਜ਼ਰੀ ਪਿਆ।
    ਕਰੇ ਵੀ ਤਾਂ ਕੀ? ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਵੇ ਵੀ ਤਾਂ ਕਿਵੇਂ?ਕੂਟਨੀਤਕਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਤੇ ਗਲਬਾ ਪਾ ਕੇ 136 ਕਰੋੜ ਨੂੰ ਚੰਦ ਕੁ ਦਾਨਵਾਂ ਦੀ ਬੁਰਕੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਮ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ  ਅੰਦਰ ਸੰਯਮ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਤਾਂ ਸਾਹ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੇ ਤਾਂ ਰਾਹ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ।
ਜਨਤਾ ਦੀ ਖੂਨ ਪਸੀਨੇ ਦੀ ਕਮਾਈ ਬੈਂਕ ਵਿਚੋਂ ਚੁਰਾ ਕਈ ਰਾਖਸ਼ ਉਡ ਗਏ ਹਨ ਤੇ ਆਰ ਬੀ ਆਈ ਨੋਟ ਛਾਪਣ ਵਾਲੀ ਮਸ਼ੀਨ ਬਣ ਕੇ ਇਕ ਸਵਿਚ ਬਣ ਗਈ ਹੈ।
ਕੋਈ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਜੋ ਕਿ ਬੰਦਾ ਪੂਰੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਦੋ ਲੱਖ ਆਪਣੀ ਹੀ ਜਮ੍ਹਾ ਰਕਮ ਵਿਚੋਂ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦਾ, ਤੇ ਨਾਂ ਹੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਲੱਖ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪੈਸਾ ਪੈਸੇ ਨੂੰ ਖਿਚਦਾ ਹੈ, ਰੁੋਪਈਏ ਨੂੰ ਪਹੀਏ ਲਗੇ ਹਨ ਰੁਪਈਆ ਤੁਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਬਜਾਰ ਚਲਦਾ ਹੈ ਮੰਡੀ ਚਲਦੀ ਹੈ ਬੰਦਾ ਚਲਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਰਟਰ ਸਿਸਟਮ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਅਨਾਜ ਦੇ ਬਦਲੇ ਲੂਣ ਤੇਲ ਖੰਡ૷ਨਕਦੀ ਤਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੀ ਘੱਟ ਸੀ, ਕਾਣੋ ਬੇਈਮਾਨੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸੀ।ਤੇ ਹੁਣ ਕੈਸ਼ਲੈਸ ਦੇ ਨਾਮ  ਤੇ ਹੇਰਾ ਫੇਰੀ ਚੋਰੀ ਦੀ ਲਗਾਮ ਖੁਲ੍ਹੀ ਛਡ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
    ਜੇ ਜੀਓ, ਰੀਲਾਂਇੰਸ  ਪੰਤਾਜਲੀ, ਤੇ ਹੋਰ ਕੁਝ ਕੁ ਬਾਈਕਾਟ ਕੀਤੇ ਹਨ ਤਾਂ ਸ਼ਰਾਬ, ਸਿਗਰਟ, ਬੀੜੀ, ਤੇ ਹੋਰ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ ਕਰਨਾ ਲਾਜਿਮ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਕਾਰਖਾਨੇ ਸੱਤਾਧਾਰੀਆਂ ਕੂਟਨੀਤਕਾਂ ਦੇ ਹੀ ਹਨ।ਮਨੁੱਖ ਇਹਨਾਂ ਕਾਰਖਾਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਲੁੱਟ ਕਰਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਟ ਕੇ ਕੰਗਾਲ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੁੰ ਰਾਜੇ ਬਣਾ ਚੁਕਾ ਹੈ।
ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ-ਸਿੰਥਟਿਕ ਤੇਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੋਂ ਪੈਸਾ ਲੈ ਕੇ  ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਖਾਲਸ ਘਰ ਦੇ ਘਿਉ ਨੂੰ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨਕਦੀ ਨਾਲ ਭਰ ਲਏ।
      ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਹਰੇਕ ਨੁੰ ਹਦਾਇਤ ਕੀਤੀ ਲੂਣ ਨਾਂ ਖਾਓ ਮਿਰਚ ਮਸਾਲੇ ਨਾ ਖਾਓ।ਦੇਸੀ ਸਾਧਾਰਨ ਭੋਜਨ ਥਾਲੀ ਵਿਚੌਂ ਨਕਾਰ ਦਿੱਤਾ, ਨਤੀਜਾ ਸੱਭ ਜਾਣਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਇਹ ਇਕ ਵਾਰ ਵੀ ਨਾ ਵਿਚਾਰਿਆ ਕਿ, 'ਪਾਣੀ ਵਾਲੀ ਟੈਕੀ ਵਿੱਚ ਭਰੇ ਕਰੰਸੀ ਨੋਟਾਂ ਨੇ ਪਿਆਸ ਨਹੀਂ ਬੁਝਾਉਣੀ।
  ਪੰਜ ਤੱਤਵ ਜਿਹਨਾਂ ਤੋਂ ਜੀਵ ਬਣਿਆ ਹੈ, ਪਾਣੀ, ਮਿੱਟੀ, ਹਵਾ, ਅਗਨੀ ਆਕਾਸ਼, ਪਹਿਲਾਂ ਪੂੰਜੀਪਤੀ ਨੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਉਦਯੋਗੀਕਰਣ ਕੀਤਾ ਤੇ ਫੇਰ ਰਸਾਇਣ ਪਾ ਕੇ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ।
     ਪੈਸਾ ਜਹਿਰ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਜਹਿਰ ਜੀਵਨ ਖੋਂਹਦੀ ਹੈ।
    ਅੰਬਰ ਛੂੰਂਹਂਦੇ ਨੋਟਾਂ ਦੇ ਅੰਬਾਰ ਨਾਂ ਤਾਂ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਜਰਾ ਤੇ ਨਾਂ ਹੀ ਪਾਣੀ ਦਾ ਤੁਪਕਾ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
  ਪੂੰਜੀਪਤੀ ਨੂੰ ਅਕਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਪੂੰਜੀ ਭੁਮੀ ਨਹੀ ਉਪਜਾ ਸਕਦੀ, ਭੁਮੀ ਪੂੰਜੀ ਉਪਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।ਕਾਦਰ ਦੀ ਕੁਦਰਤ ਨੇ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ੋਪੰਜ ਤਤਵਾਂ ਨੁੰ ਬਖ਼ਸ਼ੀਆਂ ਹਨ।ਪੂੰਜੀ ਸੱਭ ਕੁਝ ਖ੍ਰੀਦ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਪੰਜ ਤੱਤਵ ਖ੍ਰੀਦਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਨਹੀਂ।
   '' ਪੂੰਜੀ ਹਵਸ ਹੈ ਭੋਜਨ ਨਹੀਂ, ਲਾਲਸਾ ਹੈ ਗਜਾ ਨਹੀਂ  
      ਜਿਸ ਸੀਰੀਅਲ ਕਿਲਰ ਲਹੂ ਪੀਣੇ ਸੱਪ ਨੂੰ ਪਾਗਲਖਾਨੇ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ ਉਸਨੂੰ  ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣਾ ਦਿਤਾ ।ਉਹ ਆਦਮਖੌਰ ਸ਼ੈਤਾਨ  ਜੋ ਜਿਸ ਟਾਹਣੀ ਤੇ ਬੈਠਾ ਹੈ ਉਸੀ ਨੂੰ ਕੱਟੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
 ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਤੋਂ ਂਇਹ ਸੱਭ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਮੈਂਨੂੰ ਕੀ ਤੈਨੂੰ ਕੀ ਦੇ ਰਿਵਾਜ ਨੇ ਕਰਾਇਆ।
       ਕੂੜ ਰਾਜਾ -ਅੰਧੀ ਰਈਅਤ૴૴.ਰਾਜੇ ਸ਼ੀਂਹ ਮੁਕੱਦਮ ਕੁੱਤੇ૴૴.
     ਪੀੜਿਤ ਵੋਟਰ ਹਾਕਮ ਵਲੋਂ ਦਰਪੇਸ਼ ਚਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਲੋਭ ਮੋਹ ਹੰਕਾਰ ਨੂੰ ਪਾਸੇ ਰੱਖ ਕੇ , ਸ਼ਰੀਕ, ਰਫੀਕ, ਰਕੀਬ, ਹਬੀਬ, ਰਈਸ, ਮੁਫਲਿਸ, ਸੱਭ ਖੁਲ੍ਹੇ ਆਸਮਾਨ ਤਲੇ ਇਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਤੇ ਆਣ ਜੁੜੈ ਹਨ।
ਉਹ ਜਾਣ ਗਏ ਹਨ ਕਿ '' ਪਿਆਰ ਦਾ ਸਮਾਂ ਘੱਟ ਹੈ ਨਫ਼ਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਮਾਂ ਗਵਾ ਲਿਆ।
    ਗਲਤੀ ਮੰਨ ਲੈਣ ਨਾਲ ਮਾਨਸਿਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਰੁਕੇ ਹੋਏ ਕਦਮ ਉਠ ਚਲਦੇ ਹਨ ਤੇ ਵਿਕਾਸ ਲੀਹ ਤੇ ਆਉਣ ਲਗਦਾ ਹੈ।
     ਕੁਸ਼ ਲੋਗ ਹੈਂ ਜੋ ਇਸ ਦੌਲਤ ਪਰ ਪਰਦੇ ਲਟਕਾਤੇ ਫਿਰਤੇ ਹੈਂ
     ਹਰ ਪਰਬਤ ਕੋ ਹਰ ਸਾਗਰ ਕੋ ਨੀਲਾਮ ਚੜ੍ਹਾਤੇ ਫਿਰਤੇ ਹੈਂ।-
     ਕੁਸ਼ ਵੋ ਭੀ ਹੈਂ ਜੋ ਲੜ-ਭਿੜ ਕਰ
     ਯੇੋ ਪਰਦੇ ਨੋਚ ਗਿਰਾਤੇ ਹੈਂ
     ਹਸਤੀ ਕੋ ਉਠਾਈਗੀਰੋਂ ਕੀ
     ਹਰ ਚਾਲ ਉਲਝਾਏ ਜਾਤੇ ਹੈਂ }
     ਐ 'ਖਾਕ ਨਸ਼ੀਨੋ, ਉਠ ਬੈਠੋ ਵੋ ਵਕਤ ਕਰੀਬ ਆ ਪਹੁੰਚਾ ਹੈ
      ਜਬ ਤਖ਼ਤ ਗਿਰਾਏ ਜਾਏਂਗੇ, ਜਬ ਤਾਜ ਉਛਾਲੇ ਜਾਏਂਗੇ-
        ਨਿਸਾਰ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਗਲੀਓਂ ਪੇ ਐ ਵਤਨ ਕਿ ਜਹਾਂ
        ਚਲੀ ਹੈ ਰਸਮ ਕਿ ਕੋਈ ਨਾ ਸਰ ਉਠਾ ਕੇ ਚਲੇ
         ਜੇ ਕੋਈ ਚਾਹਨੇ ਵਾਲਾ ਤਵਾਫ਼ ਕੇ ਚਲੇ
         ਨਜ਼ਰ  ਚੁਰਾ ਕੇ ਚਲੇ, ਜਿਸਮੋੰ-ਜਾਂ ਬਚਾ ਕੇ ਚਲੇ૷ਫੇਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫੇਜ਼
       ਮੁੱਕਦੀ ਗਲ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ 'ਮੈਂ' ਦਾ ਜਮਾਨਾ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ, ਸੋ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਮੈਨੂੰ ਕੀ, ਤੈਨੂੰ ਕੀ, ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨੂੰ ਬਦਲ ਕੇ ਸਾਡਾ ਹੈ ਸਾਡੇ ਲਈ ਹੈ ਤੇ ਅਸੀਂ ਹੀ ਸਂਭਾਲਨਾ ਹੈ ਦੀ ਤਰਜ਼ ਤੇ ਆ ਕੇ ਇਸ ਬਦਨਿਜ਼ਾਮ ਨੂੰ ਸੱਭ ਲਈ ਖੁਸ਼ਨੁਮਾ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਹੰਭਲਾ ਮਾਰਨਾ ਹੈ।ਇਹ ਜੋ ਨਕਾਰਾ ਕੱਕੇ  (ਕਾਇਦੇ ਕਾਨੂੰਨ)ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਣ ਖੜੇ ਹਨ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਸਫ਼ਾਇਆ ਕਰਨਾ ਹੈ।
       ਨੀਲ਼ੇ ਪੀਲੇ ਗੁਲਾਬੀ, ਅੇਸ ਸੀ ਬੀ ਸੀ. ਅੇਸ ਟੀ. ਦੇ ਟੈਗ ਲਵਾ ਕੇ ਪੰਜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਮੁਫ਼ਤ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀ ਕੇ ਜਾਨ ਲੇਵਾ ਨਸ਼ਾ ਮੁਫ਼ਤ ਦੇ ਕਾਰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਹਸਤੀ ਨੀਵੀਂ ਕਰ ਕੇ ਜੋ ਲੋਕ ਭਿੱਖ ਮੰਗਿਆਂ ਦੀ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਆ ਖੜੈ ਹਨ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਨੁੱਖੀ ਹੋਂਦ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤੇ ਮੰਗ ਘੁਣ ਖਾਧੇ  ਪੰਜ ਕਿਲੋ ਅਨਾਜ ਦੀ ਨਹੀਂ ਪੱਕੇ ਰੁਜਗਾਰ ਦੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
           ਰੋਜਾਨਾ ਦੀਆਂ ਜਰੂਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਸਕੂਲ਼, ਹਸਪਤਾਲ, ਰੇਲ, ਬੱਸ, ਤੇ ਅਨਾਜ ਹਰ ਏਕ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇ-ਲਈ ਤਰੁਦਦ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਕੇਵਲ ਤਦ ਹੀ ਮੁਮਕਿਨ ਹੈ ਜੇ ਇਹ ਵਿਵਅਸਥਾ ਪ੍ਰੀਵਰਤਨ ਹੋਵੇ ਨਿਜ਼ਾਮ ਵਿੱਚ ਪੂਰਨ ਤਬਦੀਲੀ ਆਵੇ, , ਆਪਣੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਨਹੀਂ ਆਪਣੀ ਅਗਲੀ ਨਸਲ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਆਹਰ ਵੀ ਕਰਨਾ ਪੈਣਾ ਹੈ, ਸੋ ਕਿਰਤ ਕਰਨ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪ੍ਰਬਲ ਕਰਨਾ ਤੇ ਇਕਜੁਟਤਾ ਨਾਲ ਜਦੋਜਹਿਦ ਕਰਨਾ ਹੀ ਇਸ ਪੇਚੀਦਾ ਦੌਰ ਨੂੰ ਪਾਰ ਲੰਘਣ ਲੰਘਾਉਣ ਦਾ ਹੱਲ ਹੈ।
      ਕੂੜ ਨਿਖੁੱਟੇ ਨਾਨਕਾ ਓੜਕ ਸੱਚ ਰਹੀ,
     ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਗੁੱਡੀ  ਤਰਨ ਤਾਰਨ

ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼  ਕਿਸਾਨਾ/ ਜਿੰਮੀਦਾਰਾ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਜੋ ਜਨ ਜਿਸਮਾਨੀ ਤੌਰ ਤੇ ਬਾਰਡਰ ਤੇ ਨਹੀਂ ਹਨ ਉਹ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਦਿੱਲੀ ਵੱਲ ਦਿਲ ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਲਗਾਏ ਦੁਆਵਾਂ ਮੰਗ ਰਹੇ ਹਨ,ਨੀਲੀ ਛੱਤਰੀ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਅਰਦਾਸਾਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ,ਸੁੱਖਣਾ,ਮੰਨਤਾਂ ਸੁੱਖ ਰਹੇ ਹਨ।
    ਕੁਲ ਆਲਮ ਦੀ ਨੀਤ ਤੇ ਨੀਝ ਇਸਦੀ ਜਲਦ ਸਫ਼ਲਤਾ ਵੱਲ ਲਗੀ ਹੋਈ ਹੈ।
     ਸਾਡੀ ਬੇਨਤੀ ਭਰੀ ਅਪੀਲ਼ ਹੈ 'ਜੁਝਾਰਓ' ਮਰਨ ਦੀਆਂ ਸਿਫ਼ਤਾਂ ਨਾ ਕਰੋ,ਲੜਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਬਰ ਤਿਆਰ ਰਹੋ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਮਰ ਕੱਸ ਲਓ।ਸਿਆਣਿਆਂ ਨੇ ਦਸਿਆ ਸੀ-
    ''' ਲੜਨ ਰਾਤ ਹੋਵੇ-
       ਵਿਛੜਨ ਰਾਤ ਨਾਂ ਹੋਵੇ ''॥
    ਧਿਆਨ ਕਰੋ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਪਿਆਰੇ ਤੁਹਾਡੇ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਪਲਕਾਂ ਵਿਛਾਈ ਬੈਠੇ ਹਨ।
    ਧਿਆਨ ਕਰੋ ਜੁਆਕਾਂ, ਜੁਆਨਾਂ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ।
         ਮਰਨ ਵਾਲਾ ਤਾਂ ਅੱਧਵਾਟੇ ਛੱਡ ਆਪ ਛੁੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ,ਪਿਛੇ ਰਹਿ ਗਏ ਪਿਆਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸਵਾਰਥੀ ਨਿਜ਼ਾਮ ਤੇ ਸੌੜੀ ਸਿਆਸਤ ਦਾ ਸੰਤਾਪ ਭੋਗਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।ਦੂਸਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਵਾਰਿਸ ਵੋਟਰ ਦਾ ਇਲਾਕੇ ਦਾ ਮੋਹਤਬਰ ਵਾਰਿਸ ਬਣਦਾ ਹੈ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇਲਾਕੇ ਦਾ ਨੁਮਾਇੰਦਾ ਉਸਦੇ ਰੁਪਏ ਪੇਸੇ ਸੰਪਤੀ ਤੇ ਕਬਜਾ ਕਰ ਵਾਰਸਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਲਾਵਾਰਿਸ ਕਰ ਛਡਦਾ ਹੈ।
     ਬੇਸ਼ੱਕ ਇਹ ਪੱਲ ਅਤਿ ਸੰਕਟਮਈ ਤੇ ਅਤਿਅੰਤ ਨਿਰਾਸ਼ਾਜਨਕ ਹਨ,ਫੇਰ ਵੀ ਇਤਿਹਾਸ ਗਵਾਹ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਇਕਜੁੱਟਤਾ ਨੇ  ਅਸਮਾਨ  ਛੇਦ ਲਿਆ ਸੀ।
      ਬਿਖੜੈ ਪੈਂਡੇ ਤਹਿ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵਕਤ ਤਾਂ ਲਗਦਾ ਹੈ।
   ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮਸ਼ਵਰੇ ਤੇ ਨਸੀਹਤਾਂ ਦੇਣੀਆਂ ਸੌਖੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਸ਼ੇੈਤਾਨ ਨਾਲ ਟਾਕਰਾ ਔਖਾ
          ਜੰਗ ਜਿੱਤ ਕੇ ਜਦ ਸਿਪਾਹੀ  ਘਰ ਆਉਣਗੇ
          ਸੋਹਣੇ ਸੋਹਣੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਤੇ ਚੰਦ ਲਿਸ਼ਕਾਉਣਗੇ
          ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਠਾਂਠਾਂ ਮਾਰੂ ਖੁਸ਼ੀ ਸੰਸਾਰ ਦੀ
        ਇਹੋ ਚਾਅ੍ਹ ਹੈ ਹਾੜੀ ਸਾਉਣੀ ਬਸੰਤ ਬਹਾਰ ਦੀ॥
    ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ,'ਇਕ ਭਗਤ ਮਰੇਗਾ ਹਜਾਰਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣਗੇ। ਫਿਰ ਕੋਈ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਪੈਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।1984 ਤੋਂ 92 ਤੱਕ ਸਵਾ ਲੱਖ ਜੁਆਨਾਂ  ਦਾ ਘਾਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇਹ ਘਾਟਾ ਕਦੀ ਵੀ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ।ਤੇ ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ૴૴૴૴૴૴
      1984 ਦੀ ਸਿੱਖ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਦੇ ਜਖ਼ਮ ਅਜੇ ਕਿਥੇ ਭਰੇ ਨੇ?
      ਸ੍ਰਿੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ-;ਚਾਰ ਮੋਇ ਤੋ ਕਿਆ ਹੂਆ ਜਬ ਜੀਵਿਤ ਕਈ ਹਜਾਰ'
  ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ ਨੇ ਕਿਹਾ,'' ਤੁਸੀ ਮੈਨੂੰ ਖੁਨ ਦਿਓ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇਵਾਂਗਾ'ਉਸਨੂੰ ਮਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।ਨਾਮ ਦੇ ਸੁਭਾਸ਼ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਹੋਏ ਪਰ ਆਜ਼ਾਦ ਹਿੰਦ ਫੋਜ ਦਾ ਸਰਬਰਾਹ ਕੋਈ ਨਾ ਹੋਇਆ।ਸੁਖਦੇਵ,ਰਾਜਗੁਰੂ,ਬਿਸਮਿਲ ਖਾਨ ਮਦਨ ਲਾਲ ਢੀਂਗਰਾ,ਉਧਮ ਸਿੰਘ,ਕਰਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸਰਾਭਾ ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਬਾਬਾ ਸੋਹਣ ਸਿੰਘ ਭਕਨਾ,ਸ਼ਾਮ ਸਿੰਘ ਅਟਾਰੀ ਅੇਸੇ ਅਨੇਕਾਂ ਹੀ ਨਾਮ ਹਨ ਜੋ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਦਫ਼ਨ ਹਨ।
      ਰਾਜ ਕਰੇ ਮਹਿਲੋਂ ਮੇਂ ਮਕਾਰੀ,ਦਰ ਦਰ ਫਿਰੇ ਸਚਾਈ ਬਨ ਕੇ ਭਿਖਾਰੀ-
     ਅੰਤਿਕਾ---
     1    ਨ੍ਹੇਰੀਆਂ ਨੂੰ ਜੇ ਭੁਲੇਖਾ ਹੈ ਨ੍ਹੇਰੇ ਪਾਉਣ ਦਾ
         ਨ੍ਹੇਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਪਾਉਂਦੇ ਰਹੇ ਨੇ ਲੋਕ
        ਜਿੰਦਗੀ ਦਾ ਜਦੋਂ ਕਦੇ ਅਪਮਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿਸੇ
        ਮੌਤ ਬਣ ਕੇ ਮੌਤ ਦੀ ਆਉਂਦੇ ਰਹੇ ਨੇ ਲੋਕ
        ਤੋੜ ਕੇ ਮਜਬੂਰੀਆਂ ਦੇ ਸੰਗਲਾਂ ਨੂੰ ਆਦਿ ਤੋਂ
        ਜੁਲਮ ਦੇ ਗਲ ਸੰਗਲੀ ਪਾਉਂਦੇ ਰਹੇ ਨੇ ਲੋਕ૷'ਪਾਸ਼'
 2   ਨੇਰ੍ਹੇ ਨੂੰ ਹੁਣ ਦੋਸਤਾ,ਉਸ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਕਿਦਾਂ ਥਾਂ ਮਿਲੂ
      ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਉਮਰ ਭਰ ਲਈ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੇ ਰੂਬਰੂ
      ਫਸਲ ਰੀਝਾਂ ਵਾਲੜੀ ਫਿਰ ਵੇਖਣਾ ਲਹਿਰਾਏਗੀ
    ਦਿਲ ਦੇ ਸੁੰਨੇ ਖੇਤ ਨੂੰ ਤੂੰ ਕਰ ਨਦੀ ਦੇ ਰੂਬਰੂ---ਸੁਰਜੀਤ ਯੁ,ਅੇਸ, ਏ.
  ਇਕ ਬੇਨਤੀ ਸੁਸਰੀ ਨੂੰ ਘੁਣ ਨੂੰ ਚਿੜੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮੱਝੀਆਂ ਗਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤੇ ਪੂਰੀ ਚੁਰਾਸੀ ਨੂੰ ਕਿਰਪਾ, ਤੋਨੋਂ ਮਨੋਂ ਜਿੰਮੀੰਦਾਰਾਂ  ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿਓ ਜੇ ਜਮੀਨ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਜੀਵਨ ਨਹੀਂ॥ਂ
ਤੇ ਆਓ ਮਿਲ ਕੇ ਦੁਆ ਕਰੀਏ ਰੱਬ ਸੋਹਣੇ ਨੂੰ ਇਹ ਔਖੀ ਘੜੀ ਜਲਦੀ ਗੁਜਰ ਜਾਏ।
      ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਗੁੱਡੀ ਤਰਨ ਤਾਰਨ   

      ਜਨਮ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਮਾਂ ਨਾਲੋਂ ਪਾਲਣ ਵਾਲੀ ਮਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਜਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਸਕੀ ਮਾਂ ਤਾਂ ਉਹੀ ਹੈ ਜੋ ਜੀਵਨ ਦੇਂਦੀ ਹੈ ।ਸੱਭ ਦੀ ਪਾਲਣਹਾਰੀ ਮਾਂ ਮਿੱਟੀ ਹੈ ਜਮੀਨ ਹੈ।ਇਸਨੂੰ ਜਿੰਨਾ ਵੀ ਮਧੋਲ ਲਈਏ ਬਿਨਾਂ ਸੀਅ ਕੀਤੇ ਸਗੋਂ ਹਰ ਪ੍ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਹਿੱਸੇ ਮੁਤਾਬਕ ਖਾਣ ਪਾਣ ਕਰਕੇ ਜੀਵਨਦਾਤਾ ਬਣਦੀ ਹੈ।
         ਇਹ ਅਨਮੋਲ ਹੈ ਇਸਦਾ ਤੋਲ ਮੋਲ ਰੁਪਈਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ।ਇਸਦੀ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਹੀਰੇ ਜਵਾਹਰਾਤ,ਪਾਣੀ  ਸੋਨਾ ਚਾਂਦੀ ਲੋਹਾ ਤੇ ਹੋਰ ਖਣਿਜ ਪਦਾਰਥ ਹਨ।
ਪਸ਼ੂ ਪੰਛੀ ਕੀੜੈ ਮਕੌੜੈ,ਗਲ ਕੀ ਸਾਰੀ ਚੁਰਾਸੀ ਦਾ ਤਿਆਰ ਬਰ ਤਿਆਰ ਢਾਬਾ ਹੈ।ਜਿਉਂਦਿਆਂ ਵੀ ਢੱਕਦੀ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਤੇ ਮੋਇਆਂ ਵੀ ਆਪਣੀ ਗੋਦ ਵਿੱਚ ਪਨਾਹ ਦੇਂਦੀ ਹੈ।
    '' ਫਰੀਦਾ ਖਾਕ ਨਾਂ ਨਿੰਦੀਏ ( ਮਿਟਾਈੲੈ{ ਖਾਕ ਜੇਡ ਨਾਂ ਕੋਇ
       ਜਿਉਂਦਿਆਂ ਪੈਰਾਂ ਤਲੇ,ਮੋਇਆਂ ਉਪਰ ਹੋਇ''॥
  ਧਰਤੀ ਸਕੀ ਮਾਂ ਹੈ ਤੇ ਪਾਣੀ ਸਕਾ ਪਿਤਾ ਹੈ।
       ਅੰਦਰੋਂ ਖਬਰ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਕਿਸਾਨ ਜਿੰਮੀਦਾਰ ਇਸ ਤਰਾਂ ਆਪਣੀ ਜਮੀਨ ਨਹੀਂ ਖੋਹਣ ਦੇਂਦਾ ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਤਰੀਕੇ ਖੋਹ ਲਈ ਜਾਵੇ।
       ਇਹ ਨਵਾਂ ਪੈਂਤੜਾ ਉਲੀਕਿਆ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ,ਜਮੀਨ ਹਥਿਆਉਣ ਦਾ।
ਮਸਲਨ-ਬਟਾਲਾ ਤੋਂ ਦਿਲੀ ਤੇ ਦਿਲੀ ਤੋਂ ਜੰਮੂ ਕਟੜਾ ਢਾਈ ਸੌ ਫੁੱਟ ਚੌੜੀ ਸੜਕ ਬਣਾਈ ਜਾਣੀ ਹੈ ਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ ਜੈਪੁਰ,ਅਜਮੇਰ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਤਕ ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਚੌੜੀ ਲੰਬੀ ਸੜਕ ਬਣਾਈ ਜਾਵੇਗੀ।ਇਹਨਾਂ  ਸੜਕਾਂ ਲਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੇ ਜਮੀਨ ਮਾਲਕਾਂ ਤੋਂ ਖੇਤੀ ਹੇਠਲੀ ਜਮੀਨ ਮੁੱਲ ਲਈ ਜਾਵੇਗੀ।ਰਾਹ ਚ ਆਉਂਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰੁੱਖ ਕਤਲ ਕੀਤੇ ਜਾਾਣਗੇ,ਜੰਗਲਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾਈ ਜਾਵੇਗੀ।
 ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਫਲਾਈਓਵਰ ਤੇ ਸੜਕਾਂ ਬਣਾ ਬਣਾ ਕੇ ਖੇਤੀ ਅਤੇ ਜੰਗਲ ਹੇਠ ਰਕਬਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ,ਚਰਾਗਾਹਾਂ ਉਜੜ ਗਈਆਂ ਹਨ,ਤੇ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਪਲਣ ਵਾਲੇ ਜਾਨਵਰ ਨਸਲ ਦਰ ਨਸਲ ਖਤਮ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।ਧਰਤੀ ਬਾਂਝ ਤੇ ਬੰਜਰ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।ਮਿੱਤਰ ਕੀੜਿਆਂ ਦਾ ਬੀ ਵੀ ਨਾਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਹੋਰ ਸੜਕਾਂ ਕਾਹਦੇ ਲਈ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਸਿਰਫ਼ ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੀ ਸਤਹ ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਉਪਰਲੀ ਸਤਹ ਤੇ ਵੀ ਕਾਬਜ਼ ਹੋਣਾ ਲੋੜਦੇ ਹਨ,ਤਾਂ ਜੋ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਗੁਲਾਮ ਬਣਾ ਸਕਣ।ਇਸਦਾ ਸਿੱਧਾ ਫਇਦਾ ਸੀਮੈਂਟ,ਰੇਤ ਬਜਰੀ,ਪਾਣੀ,ਲੁੱਕ ਆਦਿ ਮਾਫ਼ੀਆਂ ਗਰੁੱਪ ਨੂੰ ਹੈ ਜਿਹਨਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਹਕੂਮਤ ਜਰ ਖ੍ਰੀਦ ਗੁਲਾਮ ਹੈ।
      ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਪਿੰਡ ਬੇਆਬਾਦ ਕਰ ਦਿਤੇ ਗਏ ਸਨ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਵਾਸੀ ਇੰਨੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਬਾਦ ਵੀ ਮੰਦਹਾਲ ਜਿੰਦਗੀ ਗੁਜਾਰ ਰਹੇ ਹਨ।ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਮੀਨ ਅਤੇ ਘਰਾਂ ਦੇ ਬਦਲੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਵੀ ਨਾਂ ਤਾਂ ਬਣਦਾ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਮੁੜ ਵਸੇਬਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਕ ਖਬਰ ਸੁਣੀ ਹੈ ਕਿ ਪਾਨੀਪੱਤ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਇਕ ਪਿੰਡ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਖੇਤੀ ਹੇਠਲੀ ਜਮੀਨ ਸੜਕ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਸੀ ਉਸਨੇ ਜਮੀਨ ਦੇਣ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੀਮਤ ਤੇ ਆਪਣੀ ਕਿਸਾਨੀ ਨਹੀਂ ਦੇਵੇਗਾ।ਉਸਦੀ ਜਮੀਨ ਜਬਰੀ ਹਥਿਆ ਕੇ ਸੜਕ ਬਣਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ,ਕਈ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਬਾਦ ਉਹ ਅਦਾਲਤ ਚੋਂ ਕੇਸ ਜਿੱਤ ਗਿਆ ਹੈ ਤੇ ਸੜਕ ਖਤਮ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨੇ ਮੁੜ ਤੋਂ ਉਹ ਰਕਬਾ ਖੇਤੀ ਹੇਠ ਲੈ ਆਂਦਾ ਹੈ।
      ਇਹ ਸਾਰੀ ਭੁਮਿਕਾ ਬੰਨਣ ਤੌਂ ਸਾਡੀ ਜਮੀਨ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਇੰਂਨੀ ਅਪੀਲ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਅੱਗੇ ਤੋਂ ਸੜਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਖੇਤੀ ਵਾਲੀ ਜਮੀਨ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੀਮਤ ਤੇ ਨਾਂ ਦੇਣਾ ਜੀ,ਤੇ ਨਾਂ ਹੀ ਹੁਣ ਹੋਰ ਰੁੱਖ ਕੱਟਣ ਦੇਣਾ।
ਪੈਸੇ ਕਿੰਂਨਾ ਵੀ ਹੋਵੇ ਝੱਟ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਏਗਾ,ਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਰੋਟੀ ਰੋਜ਼ੀ ਤੋਂ ਵਾਂਞੀ ਹੋ ਜਾਏਗੀ।ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਸੜਕਾਂ ਲਈ ਜਮੀਨ ਦੇ ਕੇ ਕਰੋੜਾਂ ਵੱਟੇ ਸਨ ਉਹ ਕੁਝ ਦਿਨ ਐਸ਼ ਕਰਕੇ ਹੁਣ ਕਰਜ਼ਾਈ ਹਨ ਤੇ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹਨ।
     ਸੌ ਹੱਥ ਰੱਸਾ ਸਿਰੇ ਤੇ ਗੰਢ,' ਹੋਰ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨਾਂ ਵਿਛਾ ਕੇ ਰੇਲ ਗੱਡੀਆਂ,ਮਾਲ ਗੱਡੀਆਂ ਕਿਉ ਨਹੀਂ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਜੋ ਕਿ ਹਰ ਅਮੀਰ ਗਰੀਬ ਲਈ ਵਧੀਆ ਆਾਵਾਜਾਈ ਦਾ ਸਾਧਨ ਹੈ,ਤੇ ਇਸਦੀ ਆਪਣੀ ਵੱਖਰੀ ਸ਼ਾਨ ਹੈ।ਸਰਕਾਰੀ ਬੱਸ ਸਰਵਿਸ ਨਾਮਾਤਰ ਹੈ,ਰੋਡਵੇਜ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਨਿਜੀ ਮਲਕੀਅਤ ਬਣ ਗਈ ਹੈ,ਤੇ ਸੜਕਾਂ ਬਣਾ ਕੇ ਟਰੱਕ ਚਲਾ ਕੇ ਆਮ ਪਬਲਿਕ ਨੂੰ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ।
       ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਅਪੀਲ ਹੈ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਖੇਤੀ ਹੇਠਲਾ ਰਕਬਾ ,ਵਨਸਪਤੀ ਹੇਠਲਾ ਰਕਬਾ ਕਰੋੜਾਂ ਦੇ ਇਵਜ਼ ਵੀ ਨਹੀਂ ਖੁਰਦ ਬੁਰਦ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ।
     ਆਓ ਮਿਲ ਕੇ ਦੁਆ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਇਹ ਵਰ੍ਹਾ ਜੋ ਚੜ੍ਹਿਆ ਹੈ,ਇਸ ਵਰ੍ਹੇ ਕਾਦਰ ਦੀ ਕੁਦਰਤ ਸੱਭ ਦੀਆਂ ਆਸਾਾਂ ਉਮੀਦਾਂ ਤੇ ਮੁਢਲੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰੇ। ਰੱਬ ਰਾਖਾ॥॥॥॥
     ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਗੁੱਡੀ ਤਰਨ ਤਾਰਨ।

          ''ਮਿਲੇ ਜੋ ਕੜੀ ਸੇ ਕੜੀ ਏਕ ਜੰਜੀਰ ਬਨੇ
           ਪਿਆਰ ਕੇ ਰੰਗ ਭਰੋ ਜਿੰਦਾ ਤਸਵੀਰ ਬਨੇ''
 ਪੰਜਾਬ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਬੜੀ ਕੁੱਟ ਖਾਾਧੀ ਹੈ,ਕੋਈ ਮਹਿਕਮਾ ਹੱਥ ਖੜਾ ਕਰ ਕੇ ਇਹ ਨਹੀ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਕਿ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਹੀ ਵੀਰ ਭੇੈਣ ਨੂੰ ਕੁੱਟ ਕੇ ਲੁਟਿਆ ਨਹੀਂ।ਬੁੱਧੂ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਹਰ ਹਰਬਾ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਤੇ ਹੁਣ ਤੇ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਇਸ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿਸਿਆਂ ਨੂੰ ਮਹੰਜੋਦੜੌ ਤੇ ਹੜੱਪਾ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੁਚਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ।
  ਕਾਲੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਨਿਉਕਲੀਅਰ ਬੰਬ ਵੀ ਠੁਸ ਹਨ।
  ਉੱਠ ਜਿੰਦੇ ਉੱਠ'ਉਹਨਾਂ ਮਜਲੂਮਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਉਠ,ਜਿਹਨਾਂ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਬਿਜਲੀ ਨਹੀਂ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਕੋਈ ਰਾਹ ਨਹੀਂ ਉਹ ਨਾਦਾਨ ਕਿਰਤੀ ਬੰਜਰ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।
  ਡਾਢੇ ਦਾ ਸੱਤੀਂ ਵੀਹੀਂ ਸੌ ਅੱਜ ਵੀ ਚਲ ਰਿਹੈ।ਪੁਲੀਸ,ਬਿਜਲੀ ਮਾਲ ਸਕੂਲ ਹਸਪਤਾਲ ਹਰ ਮਹਿਕਮੇ ਨੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਨੂੰ ਕੁੱਟਿਆ ਤੇ ਲੁੱਟਿਆ,ਦੌਲਤ ਤੇ ਚੌਧਰ ਦੇ ਘਮੰਂਡ ਵਿੱਚ ਇਹ ਯਾਦ ਹੀ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ ਕਿ ਇਹ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਹੀ ਪੁਰਖੇ ਤੇ ਮਾਈ ਭਾਈ  ਹਨ।  
  ਨਿਜੀ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨਦਾਰੀ ਨੇ ਜੁਆਕ ਪੜ੍ਹਾਏ ਨਹੀਂ ਗਵਾਏ ਹਨ।ਡੇਰੇਦਾਰਾਂ ਨੇ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਦੇ ਕੇ ਲੁਟਿਆ ਤੇ ਆਪਣੇ ਆਲੀਸ਼ਾਨ ਮਹਿਲ ਉਸਾਰੇ।ਗੁਰੂ ਦੀ ਗੋਲਕ ਨਿਜੀ ਤੰਜੌਰੀ ਬਣਾ ਲਈ,ਡਾਕਟਰ ਜੋ ਰੱਬ ਤੋਂ ਬਾਦ ਦੂਜੇ ਦਰਜੇ ਜੀਵਨ ਦਾਤਾ ਹੈ ਛੱਬੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲੁਤਫ਼ ਉਠਾਉਂਦਾ ਰਿਹੈ।ਪੀੜਤ ਦੀਆਂ ਦੁਆਵਾਂ,ਅਰਦਾਸਾਂ,ਪ੍ਰਾਰਥਨਾਵਾਂ ਨਹੀਂ ਕਬੂਲ ਹੋ ਰਹੀਆਂ,ਜਿਵੇਂ ਰੱਬ ਵੀ ਰਿਸ਼ਵਤਖੌਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੋਵੇ।
  ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ,ਨੋਟਬੰਦੀ, ਜੀ ਅੇਸ ਟੀ.ਨਾਗਰਿਕਤਾ ,ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੇ ਸੜਕਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਬਦਲਨੇ,ਬੇਗੁਨਾਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰੇਸ਼ਰ ਮਾਰਨਾ,ਬੈਂਕਾ ਸਮੇਤ ਕਈ ਇਦਾਰੇ ਮੂਲੋਂ ਹੀ ਖਤਮ ਕਰ ਦੇਣਾ,ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਹਸ਼ਰ ਨਸਰ ਕਰਨਾ,ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨਾ. ਚੰਦਰਮਾ ਤੇ ਨਾਂ ਮੁਕੰਮਲ ਰਾਕਟ ਭੇਜਣਾ, ਬਦੋਬਦੀ ਕਰਜੇ ਦੇਣਾ,ਹੋਰ ਤੇ ਹੋਰ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਮੱਧ ਵਰਗ ਵਲੋਂ ਔਖੀ ਵੇਲੇ ਲਈ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਾਈ ਪੂੰਜੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚਹੇਤਿਆਂ ਤੋਂ ਚੋਰੀ ਕਰਾ ਦੇਣਾ।ਆਮ ਆਦਮੀ ਤੇ ਬੰਦਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪੂਰੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਨਕਦ ਨਾਂ ਕਢਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਨਾਂ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਗਾਂ ਗਊ ਮਾਤਾ ਟੈਕਸ ਏਜੁਕੇਸ਼ਨ ਟੈਕਸ ਰੋਡ
   ਆਪਣੀ ਕਮਾਈ ਨਾਲ ਖ੍ਰੀਦੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਤੇ ਜਨਤਾ ਦੇ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਬਣੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਤੇ ਚਲਣ ਲਈ ਨਿੱਤ ਨਵੈਂ ਹੁਕਮ-ਕਦੇ ਆਾਹ ਨੰਬਰ ਪਲੇਟ ਲਾਓ ਇਥੇ ਹਜਾਰ ਰੁਪਏ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਾਓ ਉਥੇ ਦੋ ਹਜਾਰ ਰੁਪਏ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਾਓ,ਫਾਸਟ ਟੈਗ ਲਵਾਓ,ਟੋਲ ਬੂਥ ਤੇ ਜੇਬ ਲੁਟਾਓ,1500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਕੇ ਡੁਬ ਚੁਕੇ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਖਾਤਾ ਖੁਲਵਾਓ ,ਗਾਂ ਗਊ ਮਾਤਾ ਟੈਕਸ,ਏਜੂਕੇਸ਼ਨ ਟੈਕਸ,ਕਰੋਨਾ ਟੈਕਸ,ਚੁਲ੍ਹਾ ਟੈਕਸ,ਸਾਹ ਟੈਕਸ , ਮੁਰਦਾ ਟੈਕਸ,ਅਕਾਰਨ ਸੜਕ ਤੇ ਚਲਾਨ ਕੱਟੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਦ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਰਤਾਂ ,ਦੁਕੀ ਮੰਤਰੀਆਂ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕਰਿੰਦਿਆ ਤੇ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਹਨ।
   ਸਮਝਣ ਵਾਲੇ ਸਮਝ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਢਕੌਂਸਲੇ ਆਰਥਿਕ ਗੁਲਾਮੀ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਹਨ।
       ਕਾਰੂੰ ਦਾ ਰਾਜਾ ਫੇਰ ਜੰਮ ਪਿਆ ਹੈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜੋ ਜਨਤਾ ਤੋਂ ਨਕਦੀ ਦੇ ਨਾਲ ਪੈਰਾਂ ਤਲੇ ਤੋਂ ਜਮੀਨ ਵੀ ਖੋਹ ਲੈਣ ਦੇ ਮਨਸੂਬੇ ਪਕਾਈ ਜਾ ਰਹਾ ਹੈ।
ਤਿੰਨ ਸੌ ਤਿੰਨ ਮਨੁੱਖ ਮਿਲ ਕੇ ਇਕ ਸੌ ਪੈਂਤੀ ਕਰੋੜ ਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਜਹਰ ਦੇਈ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਅਸੀਂ ਨਿਗਲੀ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।
   ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਹਿਕਮੇ ਨੇ ਡੰਡੇ ਤੇ ਗੰਢੇ ਦੀ ਕਸਰ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰ ਦੁਬਿਧਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਗਏ।
     ਬੇਨਤੀ ਸਹਿੱਤ ਅਪੀਲ ਹੈ ਹਰ ਮਹਿਕਮੇ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ-ਆਈ ਏ ਅੇਸ ਅਫ਼ਸਰਾਂ,ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰਾਂ, ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨਰ,ਯੁਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਾਈਸ ਚਾਸਲਰਾਂ ,ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲਾਂ,ਪੁਲੀਸ ਅਫ਼ਸਰਾਂ,ਬਿਜਲੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ,ਤਸੀਲਦਾਰਾਂ,ਪਟਵਾਰੀਆਂ,ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ,ਡਾਕਟਰਾਂ,ਇਨਕਮਟੈਕਸ ਅਫ਼ਸਰਾਂ,ਮੰਤਰੀਆਂ,ਜੱਜਾਂ ਨੂੰ,- ਬਹੁਤ ਹੋ ਗਿਆ ਮਾਇਆ ਮੋਹ ਹੁਣ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਮਨੁੱਖਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਮੋਹ ਵਿਖਾ ਦਿਓ।
    ਗੁਰਦਵਾਰਿਆਂ ਦੀ ਗੋਲਕ ਜੋ ਨਿਜੀ ਤਿੰਜੌਰੀ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਉਹ ਉਸ ਤਰਾਂ ਹੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕੁਝ ਮੈਂਬਰ ਕਮੇਟੀ ਪਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਵੱਡੀ ਲੋੜ ਪੂਰੀ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।ਗੁਰੂ ਦੀ ਗੋਲਕ ਗਰੀਬ ਦਾ ਮੂੰਂਹ॥
ਇੰਨੀ ਕੁ ਮਾਇਆ ਤੁਹਾਡੇ ਸੱਭ ਕੋਲ ਇਕੱਠੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਔੋਲਾਦ ਵਿਹਲੀ ਬਹਿ ਕੇ ਖਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
  ਚੀਫ਼ ਮਾਰਸ਼ਲ ਨੂੰ ਉਚੇਚੇ ਤੌਰ ਤੇ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜਾਗ ਜਾਵੇ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਉਸਦੀ ਛਾਇਆ ਹੇਠ ਹੈ,ਜੁਆਨਾਂ ਨੂੰ ਅੱਛੇ ਖਾਣੇ ਤੇ ਲੋੜ ਮੁਤਾਬਕ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰੇ,ਤੇ ਕੌੰਮ ਤੇ ਹੋ ਰਹੇ ਜੁਲਮ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕਬੂਤਰ ਵਾਂਗ ਅੱਖਾਂ ਮੀਟੀ ਨਾਂ ਪਿਆ ਰਹੇ।ਅੱਤ ਤੇ ਅੱਤ ਦਾ ਵੈਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਦੋਂ ਤਲਵਾਰ ਮਿਆਨ ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
   ਕੁਰਸੀ ਮਾਲਕੋ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਗਹਿਣੇ ਪੈ ਚੁਕਾ ਹੈ ਤੁਹਾਡੀ ਕੁਰਸੀ ਵੀ ਖਤਰਾ ਜੋਨ ਵਿੱਚ ਗਰਕਣ ਵਾਲੀ ਹੈ,ਇਸ ਲਈ ਸਾਰੇ ਮਿਲ ਕੇ ਇਕ ਦਿਨ ਦੀ ਅਚਨਚੇਤ ਛੁੱਟੀ ਜਾਂ ਰਾਖਵੀਂ ਛੁੱਟੀ ਲੈ ਕੇ ਇਸ ਸੌੜੀ ਤੇ ਸਾਜਿਸ਼ੀ ਸਿਆਸਤ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ ਕਰੋ।ਤੇ ਅਗੋਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦਿਆਂ ਦਾ ਇਹਤਰਾਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਹਰ ਇਕ ਕੰਮ ਜਨਤਾ ਦੀ ਭਲਾਈ ਚ ਕਰਨ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਬਣਾਓ।ਅੰਤ ਭਲਾ ਸੋ ਭਲਾ।
   ਕਮੀਨੀ ਸਿਆਸਤ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਮਲੀਆ ਮੇਟ ਕਰਨ ਤੇ ਤੁਲੀ ਹੈ,ਏਸ ਸਿਆਸਤ ਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਭਰਪੂਰ ਮੰਗ ਕਰੋ।ਸਵੇਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਹਨੇਰਾ ਡੁੱਬ ਗਿਐ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਤੇ ਜੋਰ ਪਾਓ ਮੁੜ ਤੋਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣ ਕਰਾਈ ਜਾਵੇ।
ਤਖ਼ਤਾਂ ਕੁਰਸੀਆਂ ਤੇ ਬੈਠਿਓ ਨਾ ਸੋਚੋ ਕਿ ਕਿਹੜਾ ਮੂੰਹ ਲੈ ਕੇ ਸਾਥ ਦਿਓਗੇ ਹਾਲਾਤ ਦੇ ਮਾਰਿਆਂ ਦਾ-ਬੱਸ ਇਹ ਸੋਚੋ 'ਜਦੋਂ ਜਾਗੋ  ਉਦੋਂ ਸਵੇਰਾ'।
     ਉਤੇ ਰੱਬ ਤੇ ਹੇਠਾਂ ਜੱਜ-ਸਾਰੇ ਜੱਜ ਸਹਿਬਾਨ ਤਕੜੈ ਹੋ ਜਾਓ ਤੇ ਸਾਜਸ਼ੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਯੋਗਤਾ ਦੀ ਤਾਕਤ ਵਿਖਾਓ,ਨਹੀਂ ਤੇ ਕੌਡੀ ਦੇ ਹੋ ਕੇ ਰਹਿ ਜਾਓਗੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਕੀ ਜਵਾਬ ਦਿਓਗੇ?ਸੋਚੋ૴
   ਪੰਜਾਬ ਵਾਸੀ ਤੇ ਅਪਨਾ ਘਰ ਫੂਕ ਤਮਾਸ਼ਾ ਵੇਖਣ ਵਾਲੇ ਹਨ,ਭੱਜਦਿਆਂ ਨੂੰ ਵਾਹਣ ਇਕੋ ਜਿਹੇ॥
     ਆਪਣੇ ਘਰ ਜਲਾ ਕੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਘਰ ਰੁਸ਼ਨਾਉਂਣਾ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਤਰਤ ਹੈ।
    ਗਦਾਫ਼ੀ ਸਦਾਮ ਹੁਸੈਨ,ਹਿਟਲਰ,ਕਿਮ ਯੌਂਗ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਵੀ ਕੌੰਮਾਂ ਨੂੰ ਜਰ ਖ੍ਰੀਦ ਗੁਲਾਮ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ,ਆਪ ਹੀ ਰਾਖ ਹੋ ਗਏ।ਸਿਕੰਦਰ ਯੁਨਾਨ ਤੋਂ ਆਇਆ ਸੀ ਭਾਰਤ ਜਿੱਤਣ ਤੇ ਉਹ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਤੇ ਰਾਜ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ,ਇਕ ਪੰਜਾਬੀ 'ਪੋਰਸ' ਨੇ ਉਸਦੇ ਖਾਬ ਖਾਕ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕੀਤੇ ਸਗੋਂ ਉਸਨੂੰ ਪੇਤਲੀ ਗਲੀ ਦੀ ਰਾਹੇ ਵੀ ਪਾਇਆ।
  ਉਠੋ,ਵੇਲਾ ਬੰਧਨ ਦੀ ਵੇਲਾ ਹੈ ਜੇ ਇਸ ਵੇਲੇ ਨੇ ਕੰਨੀ ਖਿਸਕਾ ਲਈ ਤਾਂ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਾਲੀ ਹਾਲਤ ਹੋ ਨਿਬੜੇਗੀ।ਆਸਾਮ ਤੇ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਦੇ ਚਾਹ ਦੇ ਬਾਗ ਮਾਲਕਾਂ ਵਾਂਗ ਆਪਣੀ ਹੀ ਜਮੀਨ ਦੇ ਮੁਜ਼ਾਰੇ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਜਾਵਾਂਗੇ।
       ਦਹਿਕਦੇ ਅੰਗਾਰਿਆਂ ਤੇ  ਸੌਂਦੇ ਰਹੇ ਨੇ ਲੋਕ
       ਇਸ ਤਰਾਂ ਵੀ ਰਾਤਾਂ ਨੂੰ ਰੁਸ਼ਨਾਉਂਦੇ ਰਹੇ ਨੇ ਲੋਕ॥
      ૴૴૴.
           ਮੰਜਰ ਸਾਰਾ ਬਦਲ ਰਹਾ ਹੈ,ਅਬ ਤੋ ਜਾਗੋ
           ਹਾਥੋਂ ਸੇ ਸਬ ਨਿਕਲ ਰਹਾ ਹੈ,ਅਬ ਤੋ ਜਾਗੋ
           ਸੱਤਾ ਕੀ ਸ਼ਹਿ ਪਰ ਅਬ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਦਰਿੰਦਾ
          ਚੁਨ ਚੁਨ ਕਲੀਆਂ ਮਸਲ ਰਹਾ ਹੈ,ਅਬ ਤੋ ਜਾਗੋ
         ਨਿਆਇ ਕੀ ਦੇਵੀ ਚੀਰ ਹਰਣ ਕੀ ਵੇਦੀ ਪਰ ਹੈ
         ਏਕ ਏਕ ਲਮਹਾ ਫਿਸਲ ਰਹਾ ਹੈ,ਅਬ ਤੋ ਜਾਗੋ
         ਜਿਸ ਭਾਰਤ ਕਾ ਖ਼ਵਾਬ ਸ਼ਹੀਦੋਂ ਨੇ ਦੇਖਾ ਥਾ
         ਹਾਕਮ ਉਸਕੋ ਕੁਚਲ ਰਹਾ ਹੈ, ਅਬ ਤੋ ਜਾਗੋ ( ਅਜੀਤ ਅਖਬਾਰ ਚੋਂ)

    ਪੰਜਾਬ ਮਾਤਾ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਲਾਸਾਨੀ ਰੂਪ--
 ਸ਼ਹੀਦੇ ਆਜ਼ਮ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪੂਜਨੀਕ ਮਾਂ ਵਿਦਿਆਵਤੀ ਦਾ ਜਨਮ 1889 ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ 'ਮੋਰਾਂਵਾਲੀ'ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ।ਮਾਤਾਜੀ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਨਾਮ 'ਇੰਦਰ ਕੌਰ' ਸੀ।ਮਾਤਾਜੀ ਉੱਚੇ ਕੱਦਵਾਲੀ,ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਵਿਅਕਤੀਤਵ ਤੇ ਵੱਡੇ ਦਿਲ ਦਿਮਾਗ ਵਾਲੀ ਸਖ਼ਸ਼ੀਅਤ ਸਨ।ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿੱਕੇ ਹੁੰਦੇ ਤੋਂ ਹੀ ਹਰ ਸੰਕਟ ਦਾ ਦ੍ਰਿੜ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਸੀ।ਇੰਦਰ ਕੌਰ ਦਾ ਵਿਆਹ ਸ੍ਰ.ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ ਨਾਲ 1903 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਤੇ ਉਦੋਂ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਵਿਦਿਆਵਤੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪਿਤਾ ਖਟਕੜ ਕਲਾਂ ਦੇ ਉੱਘੈ ਹਕੀਮ ਸਨ।ਹਿਕਮਤ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਤੇ ਨਾਲ ਲਗਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਵਸਨੀਕਾਂ ਦੀ ਸਮਾਜਭਲਾਈ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਰਗਰਮ ਰਹਿੰਦੇ।ਇਸ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਆਰੀਆਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
        ਮਾਤਾ ਵਿਦਿਆਵਤੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੁੱਤਰ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 1904 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਤੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 28 ਸਤੰਬਰ 1907 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ।ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਵੇਲੇ ਹੀ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਦਾਦਾਜੀ ਨੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਣੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਦੋਨੋਂ ਘਰ ਗ੍ਰਹਿਸਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਪੈਣਗੇ ਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦੇਣ ਲਈ ਹਾਜ਼ਰ ਰਹਿਣਗੇ।ਮਾਂ ਵਿਦਿਆਵਤੀ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਖੁਦ ਸਰਗਰਮ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਪਰ ਇਕ ਸੁਘੜ ਗ੍ਰਹਿਣੀ ਵਾਂਗ ਅਪਨਾ ਘਰ ਚਲਾਇਆ।ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਘਰ ਇਨਕਲਾਬੀਆਂ ਦਾ ਗੜ੍ਹ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਆਉਣਾ ਜਾਣਾ ਲਗਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਤਿਆਗਸ਼ੀਲ ਸੁਭਾਅ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਖਿੜੇ ਮੱਥੇ ਇਨਕਲਾਬੀਆਂ ਦੀ ਆਓ ਭਗਤ ਕਰਦੇ  ਇਕ ਬੰਗਾਲੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਦੇ ਸਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਜੀ,''ਮਾਤਾਜੀ ਤੁਸੀਂ ਦਿਲ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਭੋਜਨ ਪ੍ਰੋਸਦੇ ਹੋ ਤੇ ਆਪਣੇ ਪੁਤਰਾਂ ਨੁੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਈ ਕੁਰਬਾਨ ਹੋਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋ''।
        23,19, 20 ਸਾਲ ਦੀ ਉਭਰਦੀ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਸਿੰਘ,ਸੁਖਦੇਵ,ਰਾਜਗੁਰੂ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦੂਜੇ ਪੁੱਤਰ ਕੁਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਕੁਲਤਾਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਜਦ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨੇ ਹਉਕਾ ਤੱਕ ਨਾਂ ਭਰਿਆ ਅਤੇ ਨਾਂ ਮੱਥੇ ਤੇ ਕੋਈ ਸ਼ਿਕਨ ਆਈ।ਇਕ ਮਾਂ ਦੇ ਇਕ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਤੇ ਲਟਕਾ ਦੇਣਾ ਤੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ ਸਾਮਰਾਜ ਵਲੋਂ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕਰ ਦੇਣਾ,ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ  ਇੰਨੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਜਿਗਰੇ ਵਾਲੀ ਮਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਹੋਵੇ।ਹਾਂ- ਮਾਂ 'ਗੁਜਰੀ' ਤੇ ਮਾਤਾ ਜੀਤਾਂ ਜਿਹੀਆਂ ਦੈਵੀ ਸ਼ਕਤੀਰੂਪਾ ਜਰੂਰ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।ਪੁੱਤਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਮਾਤਾਜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵੱਡੀ ਧੀ 'ਅਮਰ ਕੌਰ'ੰ ਅਵਿਵਾਹਤ ਮੁਟਿਆਰ ਨੂੰ ਇਨਕਲਾਬੀ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਕਦੇ ਰੋਕ ਟੋਕ ਨਾਂ ਕੀਤੀ।ਪਰਿਵਾਰ ਤੇ ਅੋਕੜਾਂ ਵਾਰ ਵਾਰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਪਰ ਮਾਤਾਜੀ ਹਰ ਸੰਕਟ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਦਲੇਰੀ ਤੇ ਹੋਸ਼ ਹਵਾਸ ਨਾਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾ ਬਣਾਈ ਰਖਦੇ।ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਹਾਲਾਤ ਇਸ ਤਰਾਂ ਦੇ ਵੀ ਸਨ-ਸ੍ਰ.ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਦੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਸ੍ਰ. ਸਵਰਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਚਿਤਾ ਵਾਂਗ ਸੁਲਗਦੀ ਹੋਈ ਜਵਾਨ ਵਿਧਵਾ'ਹੁਕਮ ਕੌਰ' -ਸਵਰਨ ਸਿੰਘ 23 ਸਾਲ ਦਾ ਛੀਂਹ ਜਵਾਨ ਸੀ,ਉਸਨੂੰ ਜੇਹਲ ਦੀ ਭੈੜੀ ਖੁਰਾਕ ਸਿਲ੍ਹੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਤੇ ਲੱਕ ਤੋੜਨ ਵਾਲੀ ਕੋਹਲੂ ਦੀ ਮੁਸ਼ੱਕਤ ਨੇ ਉਸਦੇ  ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਨਸ਼ਟੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ,ਤੇ ਜਾਲਮ ਮੌਤ ਉਹਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਗਈ।ਹੁਕਮ ਕੌਰ ਨੁੰ ਮਾਤਾਜੀ ਨੇ ਕਦੇ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਵੱਖ ਨਾਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ
        ਮਾਤਾਜੀ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਦਸਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦੇ ਸਤਾਰਵੇਂ ਸਵਈਏ ਦਾ ਉਚਾਰਣ ਕਰਦੇ ਤੇ ਗੁਰੂ ਨਾਲ ਇਕ ਮਿਕ ਹੋ ਜਾਂਦੇ।''ਦੇਹਿ ਸ਼ਿਵਾ ਵਰ ਮੋਹਿੲ ਇਹੇ'',ਸ਼ੁਭ ਕਰਮਨ ਤੇ ਕਬਹੂੰ ਨਾਂ ਡਰੋਂ''॥ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਜਨਮ ਤੇ ਦਾਦਾਜੀ ਦਾ ਕੀਤਾ ਬਚਨ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਫਾਂਸੀ ਤੇ ਸੱਚ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ।
       ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ ਹੋ ਜਾਣ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਮਾਤਾਜੀ ਨੂੰ 150 ਰੁਪਏ ਮਹੀਨਾ ਦੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਲਾ ਦਿੱਤੀ।1964 ਤੋਂ ਬਾਦ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਕ ਤੇ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਾਤ ਠੀਕ ਨਾਂ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਨੌਜਵਾਨ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਤੇ ਬੇਚੈਨੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਸੀ।ਮਾਤਾਜੀ ਹਿੰਦਸਤਾਨ ਸ਼ੋਸਲਿਸਟ ਰਿਪਬਲਿਕ ਅੇਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਇਨਕਲਾਬੀਆਂ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਯਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਨੌਜਵਾਨ ਰੈਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਾਜਰ ਹੁੰਦੇ ਤੇ ਦਸਦੇ,ਕਿ ਰਾਜਨੀਤਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਰਾਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਸਮਾਜਿਕ ਬਰਾਬਰੀ ਬੇਅਰਥ ਹਨ,ਜਿੰਨੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਆਰਥਿਕ ਬਰਾਬਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ,ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਉਨੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕਦੀ,ਜਿੰਨੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਮੌਕਾਪ੍ਰਸਤ ਜਿਹੜੇ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਘੁਸ ਚੁਕੇ ਹਨ-ਨੂੰ ਕੱਢਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ'',ਨੌਜਵਾਨ ਵਰਗ ਨੂੰ ਜਾਗਣਾ ਪਵੇਗਾ,ਇਹ ਇਕ ਐੇਸਾ ਵਰਗ ਹੈ ਜੋ ਇਕ ਉੱਚੇ ਸੁੱਚੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਸਿਰਜਣ ਲਈ ਸਹਾਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ''।
         ਉਹ ਰੈਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਯਤਨ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਤੇ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਰਖਣ ਨਾਲ ਚੋਰ ਬਜਾਰੀ ਤੇ ਸਮਗਲਿੰਗ ਨੂੰ ਪਰੋੜ੍ਹਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।ਉਹ ਦਸਦੇ ਕਿ ਜਦ ਤੱਕ ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਮਜਦੁਰ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣਵਾਈ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਤਦ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਨਾਮੁਮਕਿਨ ਹੈ,ਅਤੇ ਇਹ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨਾਮੁਕੰਮਲ ਹੈ।
1ਜਨਵਰੀ 1973 ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਸਿਲਵਰ ਜੁਬਲੀ ਮਨਾਉਣ ਵੇਲੇ ਉਸ ਵਕਤ ਦੇ ਮੁਖਮੰਤਰੀ ਗਿਆਨੀ ਜੈਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮਾਤਾ ਵਿਦਿਆਵਤੀ ਨੂੰ 'ਪੰਜਾਬ ਮਾਤਾ'ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦੇ ਕੇ ਸਨਮਾਨਿਆ।ਸਰਬੰਸ ਵਾਰ ਕੇ ਮਾਤਾਜੀ ਨੂੰ ਜੋ ਮਿਲਿਆ ਬਸ ਇਹੋ ਕੁਝ ਹੈ।ਇਸ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦ ਸ੍ਰੀ ਜਤਿੰਦਰਨਾਥ ਦੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਕਿਰਨ ਦਾਸ ਕਲਕੱਤਾ ਉਚੇਚੇ ਤੌਰ ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ।ਇਸੀ ਵਕਤ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨੂੰ ਇਕ ਕਾਰ ਭੇਂਟ ਕਰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਇਕ ਹਜਾਰ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।ਮਾਤਾ ਜੀ ਕਾਰ ਭੇਂਟ ਲਈ ਸੁਭਾਵਕ ਹੀ ਬੋਲ ਪਏ,'ਹੁਣ ਤਾਂ ਮੈਂ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠਣ ਯੋਗ ਹੀ ਨਹੀਂ ਰਹੀ'।
   1 ਜੂਨ 1975 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਮਾਤਾ ਵਿਦਿਆਵਤੀ ਜੀ ਦਿਲੀ ਵਿਖੇ ਸਦੀਵੀ ਵਿਛੋੜਾ ਦੇ ਗਏ।ਮਾਤਾਜੀ ਦੀ ਇੱਛਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਭਗਤ ਸਿੰਘ,ਸੁਖਦੇਵ ਰਾਜਗੁਰੂ ਦੀ ਸਮਾਧੀ ਲਾਗੇ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ,ਇਸ ਲਈ ਮਾਤਾਜੀ ਦੀ ਦੇਹ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਸਰਕਾਰੀ ਸਨਮਾਨਾਂ ਨਾਲ  ਖੜਕਲ ਕਲਾਂ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਹੁਸੈਨੀਵਾਲਾ ਫਿਰੋਜਪੁਰ ਵਿਖੇ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ।ਇਥੇ ਹੀ ਸ੍ਰੀ ਬੀ. ਕ.ੇ ਦੱਤ ਦਾ ਜੁਲਾਈ 1965 ਵਿੱਚ ਸਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਅੇਮ ਐਮ ਚੌਧਰੀ ਤੇ ਮੁਖ ਮੰਤਰੀ ਗਿਆਨੀ ਜੈਲ ਸਿੰਘ ਤੇ ਮਾਤਾਜੀ ਦੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੇ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕੀਤੀ।
      ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਇੰਨੀ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਤੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਵਿੱਚ ਲੀਨ ਤਿਆਗਸ਼ੀਲ ਸੁਭਾਅ ਵਾਲੀ ਸਰਬੰਸ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਵਾਰ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਮਾਤਾਜੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਦਰਜਾ ਹੈ,ਅਜੋਕੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਵੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਜੋਕਿ ਪੰਜਾਬ ਮਾਤਾ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਸਿਲੇਬਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਲਗਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।ਇੰਨੀ ਮਹਾਨ ਮਾਂ ਕੋਈ ਦੂਜੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ,ਜਿਸਦੇ ਜਿਕਰ ਤੇ ਸਿਰ ਝੁਕ ਜਾਏ।
        ਰਿਗ੍ਹਵੇਦ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੈ ਕਿ,'' ਮਾਂ ਤੇ ਮਾਤਰ ਭੁਮੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਸਵਰਗ ਜਿੰਨਾ ਉੱਚਾ ਤੇ ਸੁੱਚਾ ਹੈ''।ਮਾਤਾਜੀ ਵਿਦਿਆਵਤੀ'ਪੰਜਾਬ ਮਾਤਾ' ਦੀ ਹਸਤੀ ਇਸਦੀ ਜਿੰਦਾ ਮਿਸਾਲ ਹੈ।
        ਸਜਦਾ ਹੈ ਇਸ ਬੇਨਜੀਰ ਮਾਂ ਨੂੰ।
       = '' ਕਿਸੀ ਕੋ ਰਾਹ ਦਿਖਲਾਈ
         ਕਿਸੀ ਕਾ ਜਖ਼ਮ ਸਹਿਲਾਯਾ
         ਕਿਸੀ ਕੇ ਅਸ਼ਕ ਪੂੰਛੈ
         ਤੋ ਇਬਾਦਤ ਕਾ ਮਜਾ ਆਯਾ ''॥
              ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ/ ਗੁੱਡੀ  ਤਰਨ ਤਾਰਨ ૴

Once upon a time there was a Big,large Country named BHARAT, ( INDIA)-
    ਭਾਰਤ ਬਾਰਾਂ ਹਜਾਰ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਦੇਸ਼ ਸੀ।ਇਸਨੂੰ ਬੜਾ ਸਗੀਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਤੇ ਇਸਨੂੰ ਸਪਤ ਸਿੰਧੂ ਨਾਮ ਨਾਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ। ਡਿਗਦਾ ਢਹਿੰਦਾ ਉਠ ਖਲੋਂਦਾ,ਢਹਿ ਢਹਿ ਕੇ ਫਿਰ ਬਣ ਜਾਂਦਾ,ਫਟਿਆ ਫੁਟਾ,ਉਧੜਿਆ ਤਰੋਪੇ ਲਾ ਲਾ ਟੁਕੜੈ ਟੁਕੜੇ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਮਿਟਿਆ ਨਾਂ ।ਜੋਰਾਵਰਾਂ ਨੇ ਲਾ ਜੋਰ ਦਿੱਤਾ ਫਿਰ ਵੀ ਅਪਨਾ ਸੱਭ ਕੁਝ ਲੁਟਾ ਕੇ ਵੀ ਹੌਲੀ ਹੌਲੇ ਸਾਹ ਲੈਂਦਾ ਰਿਹਾ।
      ਕੁਦਰਤੀ ਸੋਮਿਆਂ, ਸਾਧਨਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਖਣਿਜ ਪਦਾਰਥ ਤੇ ਅਕਲਾਂ ਤੇ ਸਭਿਅਤਾ ਸਿਖਾਉਂਦਾ,ਸੱਭ ਦੇ ਪੇਟ ਭਰਦਾ,ਇਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਪੁੱਜ ਹੀ ਗਿਆ।
    ਇਹ ਉੱਚੀਆਂ ਲੰਬੀਆਂ ਖੁਬਸੂਰਤ ਇਮਾਰਤਾਂ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕਾਰੀਗਰੀ ਸਿਰਫ਼ ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤੀਆਂ ਕੋਲ ਸੀ ਇਸ ਕਲਾ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਰਹਿਣ ਯੋਗ ਬਣਾਈ।ਇਮਾਰਤ ਕਲਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਰੀ ਦੀ  ਨਕਾਸ਼ੀ ਪੱਥਰ ਦੀ ਨਕਾਸ਼ੀ ਕਾਲੀਨ ਗਲੀਚੇ ਕਲਾ,ਖੇਤੀਬਾੜੀ,ਲਕੜੀ ਦੀ ਨਕਾਸ਼ੀ,ਲੋਹਾ ਢਾਲਣਾ,ਸਟੀਲ ਬਣਾਉਣਾ,ਫੋਲਾਦ ਬਣਾਉਣਾ,ਪੇੜ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਗੁਣਾ ਅਨੁਸਾਰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ,ਤਣਿਆਂ ਤੇ ਜੜਾਂ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਤੇ ਹੋਰ ਜਾਨਦਾਰ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ,ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਲਿਖਤੀ ਸੁਨੇਹੇ,ਸੰਦੇਸ਼ ਵੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਈਜਾਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਤੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਵੀ ਕਾਇਮ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜੋ ਹਜਾਰਾਂ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਬਾਦ ਵੀ ਕਾਇਮ ਨੇ।ਭਾਰਤ ਹੀ ਇਕ ਐੇਸਾ ਦੇਸ਼ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਬਣਾਈਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਤੇ ਕਲਾ ਵੇਖਣ ਯਾਤਰੀ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚੋਂ ਹਰ ਸਾਲ ਲੱਖਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਰਹੇ।
      ਇਕੋ ਇਕੋ ਦੇਸ਼ ਅਜਿਹਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀਆਂ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਤੇ ਯਾਦਾਂ ਨੂੰ ਸੋਹਣੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਉਸਾਰ ਕੇ ਸਦੀਆਂ ਲਈ ਮਹਿਫ਼ੂਜ਼ ਕੀਤਾ।ਆਹ ਪਹਾੜਾਂ ਤੇ ਅੰਬਰ ਛੂੰਹਦੇ ਮੰਦਿਰ,ਤੇ ਪਹਾੜ ਕੱਟ ਕੇ ਬਣਾਈਆਂ ਗੁਫ਼ਾਵਾਂ,ਥਾਂ ਥਾਂ ਬਣੇ ਬੁਰਜ ਜੋ ਕਿ ਫੋੌਜਾਂ ਲਈ ਰਾਹ ਦਸੇਰਾ ਸਨ।ਮੰਦਿਰ ਮਸਜਿਦ ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਤੇ ਚਰਚ ਦੂਰ ਦੁਰਾਡੇ ਬੈਠਿਆਂ ਦੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਅੇੈਸੀ ਖਿੱਚ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਅਨੇਕਾਂ ਕਸ਼ਟ ਝਲ ਕੇ ਵੀ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਆਉਂਦੇ ਰਹੇ।ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੇ ਸਿਖ਼ਰ ਤੇ ਸੱਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੁਜਣ ਵਾਲਾ ਭਾਰਤੀ ਸੀ।ਇਸ ਤਰਾਂ ਪਰਬਤ ਸਰ ਕਰਨੇ ਸਿਖਾਏ ਭਾਰਤ ਨੇ।
     ਦਸ਼ਰਥ ਮਾਂਝੀ ਵਰਗੇ ਸਿਰੜੀ ਤੇ ਸਿਦਕੀ ਵੀ ਤੇ ਨੀਰਜਾ ਵਰਗੀ ਬਹਾਦਰ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦੀ ਦੇਵੀ ਵੀ ਇਸੇ ਸੋਹਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅਮਰ ਵਾਸੀ ਹਨ।
      ਆਗਰੇ ਦਾ ਤਾਜ ਮਹੱਲ,ਦਿਲ਼ੀ ਦਾ ਲਾਲ ਕਿਲਾ, ਖਾਲਸਾ ਕਾਲਜ,ਅਲੀਗੜ੍ਹ ਯੁਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਨਾਲੰਦਾ,ਅਜੰਤਾ ਅਲੋਰਾ ਦੀਆਂ ਗੁਫ਼ਾਵਾਂ।ਜੈਪੁਰ ਦੇ ਰੇਗਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਮਹੱਲ,ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮੰਗਲ,ਕੀ ਕੀ ਗਿਣਾਵਾਂ,ਭਾਰਤ ਤਾਂ ਵਿਸ਼ਵ ਗੁਰੂ ਸੀ,ਜੋ ਅੱਜ ਲੱਖ ਤੋਂ ਕੱਖ ਹੋ ਗਿਆ।
     ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਦਸ਼ਮਲਵ ਭਾਰਤ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਿਗਿਆਨੀ ਪੁਲਾੜ ਦੀ ਥਾਹ ਪਾ ਸਕੇ।
     ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ,ਵੇਦ ਸ਼ਾਸਤਰ ਭਾਰਤ ਨੇ ਦਿੱਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਿਆ,ਮਿਥਿਹਾਸ ਵੀ
ਲਾਗੂ ਕਰਿਆ।ਸਿਲਾਈ ਮਸ਼ੀਨ,ਸੂਈ,ਕੈਂਚੀ,ਕਹੀ ਕੁਹਾੜੀ,ਕੰਧਾਲੀ,ਖੁਰਪੀ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਈਜਾਦ ਹੈ।
      ਧਾੜਵੀਆਂ ਨੇ ਆ ਕੇ ਕਈ ਵਾਰ ਕਬਰਾਂ ਤੇ ਸ਼ੀਸ਼ ਮਹੱਲ ਉਸਾਰੇ ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਪਾਵਿਆਂ ਵਾਲੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਤਖ਼ਤਾਂ ਤੇ ਮਖ਼ਮਲੀ ਸੇਜਾਂ ਵਿਛਾਈਆਂ ਪਰ ਸੌਂ ਨਾ ਸਕੇ।ਮਿਟ ਗਏ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮਿਟਾਉਣ ਵਾਲੇ।ਪਰ ਇਸ ਵਕਤ ਆਪਣਿਆਂ ਦੇ ਅੱਗੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਜਵਾਬ ਦਈ ਲਗਦੀ ਹੈ।ਉਂਝ ਇਸ ਵਕਤ ਬਾਰੇ ਕਿਸੀ ਹੋਣਹਾਰ ਸੰਤ ਨੇ ਰੌਲਿਆਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖਬਰਦਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ૷
       ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮਚੰਦਰ ਕਹਿ ਗਏ ਸੀਆ ਸੇ ਅੇੈਸਾ ਕਲਯੁੱਗ ਆਏਗਾ
       ਹੰਸ ਚੁਗੇਗਾ ਦਾਨਾ ਦੂਨਾ ਕੌਆ ਮੋਤੀ ਖਾਏਗਾ॥-
 ਕਦੇ ਕਿਹਾ ਕਰਦੇ ਸੀ,''   ਯੇ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਦੁਨੀਆਂ ਕਾ ਗਹਨਾ
                       ਇਸ ਦੇਸ਼ ਕਾ ਯਾਰੋ ਕਿਆ ਕਹਨਾ----ਠੀਕ ਤਾਂ ਹੈ ਹੁਣ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਨਿੱਕੇ ਤੋਂ ਨਿੱਕੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਗਹਨੇ ਪੈ ਗਿਆ ਹੈ,ਇਸ ਦੇਸ਼ ਕਾ ਇਬ ਕਿਆ ਹੋਗਾ ਯਾਰੋ?
ਚੂੰ ਕਿ ਇਹ ਸਦੀ ਕੰਮਪਿਉਟਰ ਦੀ ਸਦੀ ਹੈ,ਤੇ ਇਸ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਬਹੁਤ ਹੋਈਆਂ,ਚੰਨ ਤੇ ਰਾਕਟ ਵੀ ਠੁਸ ਹੋਏ।ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਦੋ ਸੌ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸੱਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਿਜੀਟਲ ਬਣਨ ਲਈ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਭਾਰਤ ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਡਿਜੀਟਲ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਹ ਇਕ ਇਕਾਈ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਗਿਆ।
      ਡਿੱਗ ਡਿੱਗ ਉਠਦਾ ਵੱਡਾ ਹੁੰਦਾ ਗਿਆ ਤੇ ਛੇ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦ ਇਹ ਟੀਸੀ ਤੇ ਇਕ ਕਦਮ ਟਿਕਾ ਚੁਕਾ ਸੀ ਦੂਜਾ ਰੱਖਣ ਹੀ ਵਾਲਾ ਸੀ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨਹਿਸ਼ ਨੇ ਪਿੱਛੋਂ ਆ ਝਾਅ ਬੁਲਾਈ ਤੇ ਇਹ ਮੂਧੜੈ ਮੂੰਹ ਆਣ ਪਿਆ।
       ਡੂਬੀ ਕਸ਼ਤੀ ਹਮਾਰੀ ਜਬ ਸਾਮਨੇ ਥਾ ਕਿਨਾਰਾ।
   ਅਰਸ਼ ਤੋਂ ਫ਼ਰਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ।ਬਾਰਾਂ ਹਜਾਰ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦਾ ਇਹ ਬੋਹੜ,ਇਕ ਸੀ ਭਾਰਤ ਹੋ ਜਾਏਗਾ-ਯੋਧੇ ,ਸ਼ੂਰਵੀਰਾਂ ਨੇ ਤੂਫ਼ਾਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਸਨੂੰ ਕੱਢ ਕੇ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਸਿਰ ਦੇਣ ਵੇਲੇ ਅੱਜ ਬਾਰੇ ਕਦੀ ਕਿਆਸ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇਗਾ।ਸਵਰਗ ਚ ਬੈਠੈ ਉਹ ਰੱਤ ਦੇ ਹੰਝੂ ਰੋਂਦੇ ਹੋਣਗੇ।
       ਚਲਦੇ ਚਲਦੇ----
   ਮੰਨਿਆ ਕਿ  ਅਹਿਸਾਸ ਮੁਸ਼ਕ ਗਿਐ
   ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਨੈਣਾਂ ਦਾ ਨੀਰ ਖੁਸ਼ਕ ਗਿਐ
    ਫੇਰ ਵੀ ਚਿਰਾਂ ਤੋਂ ਜੋ ਹੰਝੂ ਪੀਂਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹੋ
     ਆਪਣਿਆ ਤੋਂ ਆਪਣਿਆਂ ਲਈ
       ਇਕ ਤੁਪਕਾ ਗਿਰਾ ਕੇ ਤੇ ਵੇਖੋ
    ਪੂਰਾ ਸਮੁੰਦਰ ਡੁੱਬ ਜਾਏਗਾ- ਪੂਰਾ ਸਮੁੰਦਰ ਡੁੱਬ ਜਾੲਗਾ..........

          ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਗੁੱਡੀ ਤਰਨ ਤਾਰਨ

            ਮੈਂ ਸ਼ਰਾਬੀ ਨਹੀਂ, ਮੈਂ ਸ਼ਰਾਬੀ ਨਹੀਂ
            ਹਾਕਮ ਜੋ ਪਿਲਾਏ ਤੋ ਕੋਈ ਖਰਾਬੀ ਨਹੀਂ॥
ਪੁੱਤਰ-ਪਿਤਾ ਜੀ ਮੈਂ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦਫ਼ਤਰ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਦਰਜ ਕਰਾਉਣ ਜਾਣਾ ਹੈ ਦੋ ਸੌ ਰੁਪਏ ਦੇ ਦਿਓ (ਸਮੀਰ ਨੇ ਸਰਟੀਫੀਕੇਟਸ ਡਿਗਰੀਆਂ ਬੈਗ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਲਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ)
ਪਿਤਾਜੀ-( ਪੁੱਤ ਨੂੰ ਵੀਹ ਰੁਪਏ ਫੜਾਉਂਦੇ ਹੋਏ) ਪੁੱਤ ਨਵਾਂ ਜਮਾਨਾ ਏ ਹੁਣ ,ਰੋਜਗਾਰ ਦਫ਼ਤਰ ਨੌਕਰੀਆਂ ਨਹੀਂ ਦੇਂਦਾ ਨਾਂ ਹੀ ਤੇਰੇ ਆਹ ਕਾਗਜ਼ਾਂ ਜਿਹਾਂ ਨੇ ਕੁਝ ਸਵਾਰਨਾ ਹੈ।ਰੱਖ ਦੇ ਪਰਾਂ ਤੇ ਆਹ ਫੜ ਵੀਹ ਰੁਪਏ ਤੇ ਜਾ ਭੱਜ ਕੇ ਜਹਿਰੀਲੀ ਸ਼ਰਾਬ ਲੈ ਆ ਮੇਰੇ ਲਈ ,ਕਲ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਤੇਰੀ ਮਾਂ ਲੱਖਪਤੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ,ਫੇਰ ਕੀ ਕਰਨੀ ਤੂੰ ਪੰਜ ਚਾਰ ਹਜਾਰ ਦੀ ਨੌਕਰੀ-ਛੋਕਰੀ ਮਿਲ ਜੂ ਤੈਨੂੰ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਤੁਹਾਡੇ ਪੰਜ ਸੱਤ ਸਾਲ ਲੰਘ ਜਾਣਗੇ ਤੇ ਫੇਰ ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤ ਨੂੰ ਘਲਾ ਦੇਂਈ ਜਹਿਰੀਲੀ ਸ਼ਰਾਬ ਲੈਣ ਤੇਰੇ ਪੁੱਤ ਦੇ ਦੱਸ ਸਾਲ ਸੌਖੇ ਲੰਘ ਜਾਣਗੇ,ਜਨਰੇਟਰ ਲਵਾ ਲਿਓ ਏ.ਸੀ ਵੀ ਲਵਾ ਲਿਓ। ਵੇਖ ਤਾਂ ਸਹੀ ਕਾਲਾ ਜਾਦੂ ਹੈ ਜਹਿਰੀਲੀ ਸ਼ਰਾਬ ਚ ਕਈਆਂ ਦੇ ਵਾਰੇ ਨਿਆਰੇ ਹੋ ਗਏ ਪਿਛਲੇ ਪੰਦਰਾਂ ਸਾਲ ਚ
      ਕੀ ਲੱਭਿਆ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜੋ ਟੈਂਕੀਆਂ ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਗਏ,ਡੁੱਬ ਕੇ ਮਰ ਗਏ ਜਿੰਦਾ ਸੜ ਗਏ।ਪੁੱਤ ਵੇਲਾ ਸੰਭਾਲਣ ਦਾ ਵੇਲਾ ਹੈ,ਜੋ ਵੇਲੇ ਨਾਲ ਚਲਦੇ ਨੇ ਉਹ ਕੁਵੇਲੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ।ਅੱਜ ਕਲ ਇਥੇ ਹਰ ਕੰਮ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ/ ਪਿਆਉਣ ਨਾਲ ਬਣਦਾ ਹੈ।                
                          ਦੂਜਾ ਪਾਸਾ
       ਅੱਧੀ ਸਦੀ ਤੋ ਵੀ ਕੁਝ ਵੱਧ ਪੁਰਾਣਾ ਇਹ ਗੀਤ ਸਪੀਕਰ ਤੇ ਵੱਜਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ૷
              ੱਦੱਸ ਨੀਂ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀਏ ਬੋਤਲੇ ਕਮੀਨੀਏਂ-
             ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਪੀਨਾ ਆਂ ਕਿ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਪੀਨੀ ੲੈਂ?
       ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਕਈ ਤਾਹਨੇ ਮਿਹਣੇ ਸੁਣਨੇ ਪੈਂਦੇ,ਕੋਈ ਉਹਦੀ ਇਜ਼ਤ ਨਾਂ ਕਰਦਾ , ਵਕਤ ਨੇ ਪਲਟੀ ਖਾਧੀ ਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਰਿਆਸਤੀ ਤੇ ਸਿਆਸਤੀ ਸਟੇਟਸ ਬਣ ਗਿਆ।ਸ਼ਰਾਬੀ ਨੂੰ ਰੱਜੇ ਪੁੱਜੇ ਖਾਂਦੇ ਪੀਂਦੇ ਘਰ ਵਾਲਾ ਸਮਝਿਆ ਜਾਣ ਲਗਾ,।ਸਰਕਾਰ ਤੇ ਮਾਈਬਾਪ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਨਾਂ -ਜੋ ਚਾਹੇ ਸੋ ਕਰੇ,ਚਾਹੇ ਤਾਂ ਸ਼ਰਾਬੀ ਨੂੰ ਸਿਰ ਤੇ ਚੁੱਕ ਲਵੇ ਤੇ ਚਾਹੇ ਸੂਫੀ ਨੂੰ ਪੈਰਾਂ ਚ ਰੋਲ ਦੇਵੇ,ਤਦੇ ਤੇ ਗੀਤ ਦੇ ਬੋਲ ਬਦਲ ਗਏ---
        '' ਸ਼ਾਵਾ ਨੀ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀਏ ਬੋਤਲੇ ਪਿਆਰੀਏ
           ਪਿਓ ਪੁੱਤ  ਵੀਰ ਪਤੀ ਤੈਥੋਂ ਵਾਰੀਏ ॥ ''
    ਜੇ ਤੂੰ ਵੋਧਕਾ ਏਂ ਤੇ ਉਚਿਓਂ ਨੀਚ ਕਰੇਂ,ਤੇ ਜੇ ਜਹਿਰੀਲੀ ਹੈਂ ਤਾਂ ਨੀਚਿਉਂ ਊਚ ਕਰੇਂ।ਰੁਕੇ ਕੰਮ ਤੇਰੇ ਇਛਾਰੇ ਤੇ ਹੋ ਜਾਣ. ਠੰਢੇ ਚੁੱਲ੍ਹੇ ਲਟਾ ਲਟ ਮੱਘ ਜਾਣ।ਬੜੀ ਭਾਗ ਭਰੀ ਏਂ ਤੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਖਜਾਨੇ ਸਦਾ ਤੇਰੇ ਕਰਮਾਂ ਨੂੰ ਭਰੇ ਰਹਿੰਦੇ।ਹੜ੍ਹ ਸੋਕਾ ਤੂਫਾਨ ਸੁਨਾਮੀ ਭੁਚਾਲ ਜਲਜਲਾ ਲਾਕਡਾਉਨ ਕਰਫਿਊ ਤੇਰਾ ਦਰ ਸਦਾ ਖੁਲ੍ਹਾ ਰਹੇ।ਤੇਰੇ ਦਰ ਤੇ ਆਏ ਰੱਜ ਕੇ ਜਾਏ ਜਾਂ ਮਰ ਕੇ ਜਾਏ,ਆਨੰਦ ਹੀ ਆਨੰਦ॥
      ਵਿਨਤੀ ਕਰਾਂ ਮੰਨ ਲਿਓ૷
    ਪੰਡਤ ਜੀ ਮੇਰੇ ਮਰਨੇ ਕੇ ਬਾਦ  ਬੱਸ ਇਤਨਾ ਕਸ਼ਟ ਉਠਾ ਲੇਨਾ
    ਮੇਰੇ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਗੰਗਾ ਜਲ ਕੀ ਜਗਹ ਥੋੜੀ ਸੀ ਮਧੁਰਾ ਤੋ ਪਿਲਾ ਦੇਨਾ॥
               ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਗੁੱਡੀ  ਤਰਨ ਤਾਰਨ 

ਲ਼ੱਖਾਂ ਪਿਛੇ ਸ਼ਾਇਦ ਕੋਈ ਇਕ ਹੋਵੇ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਦਾ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਬਿਲ ਪੂਰਾ ਘੌਖਦਾ ਵਿਚਾਰਦਾ ਹੋਵੇ,ਤੇ ਫਿਰ ਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੋਵੇ।ਬਾਕੀ ਸੱਭ ਲਈ ਬਿਜਲੀ ਬਿਲ ''ਕਾਲਾ ਅੱਖਰ ਭੈਂਸ ਬਰਾਬਰ''।ਇਸ ਬਿਜਲੀ ਬਿਲ ਦੀ ਚੋਰ ਬਜਾਰੀ ਜਿਸਨੂੰ ਹਿਡਨ ਕਾਸਟਸ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਇਸ ਤਰਾਂ ਹੈ।----
     ਜੋ  ਬਿਲ ਐੇਟ ਦਾ ਸਪਾਟ ਬਣਾ ਕੇ ਘਰੇ ਫੜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਸ ਦੀ ਰਕਮ ਦਾ ਦਫਤਰ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਵਿੱਚਲੇ ਬਿਲ ਨਾਲੋਂ ਸੈਂਕੜੈ ਦਾ ਫ਼ਰਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ,ਤੇ ਇਹ ਫ਼ਰਕ ਅਗਲੇ ਬਿਲ ਨਾਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੁਰਮਾਨੇ ਸਮੇਤ। ਇਸ ਤਰਾਂ ਹਰ ਬਿਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਹਿਡਨ ਕਾਸਟਸ ਜੋੜੀ ਜਾਂਦੀ ਤੇ ਉਗਰਾਹੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਯੁਨਿਟਸ ਖਪਤ ਬਰਾਬਰ ਹੈ ਜਦ, ਫਿਰ ਰਕਮ ਕਿਉਂ ਵੱਧ ਘੱਟ?ਇਹ ਖਪਤਕਾਰ ਦੀ ਅਗਿਆਨਤਾ ਤੇ ਅਣਜਾਨਪਨ ਨਾਲ ਠੱਗੀ ਠੋਰੀ ਹੈ।ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬਿਜਲੀ ਰੇਟ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹਨ।                      ਯੁਨਿਟਸ----ਰੇਟ
       ਬਿਲ ਤੇ ਰੇਟ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ- 100 ਤੋਂ 100--- 4.99
                                   101ਤੋਂ 300----6.59
                                  300 ਤੋਂ 500----7.30
                                  500ਤੋਂ ਅਗੇ----20-ਇਹ ਬਹੁਤ ਬਰੀਕ ਪਰਿੰਟ ਹੈ ਤੇ ਮੋਟੇ ਲੈਨਜ਼ ਨਾਲ  ਹੀ ਨੀਝ ਲਗਾ ਕੇ ਪਹਿਲੇ ਪੰਨੇ ਤੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਦੂਜੇ ਪੰਨੇ ਤੇ ਰੇਟ ਹੈ-
             100 ਯੁਨਿਟਸ----4.49
             300 ਤਕ-------6.34
              500ਤਕ--------7.30  500 ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਲਿਖਿਆ।
      ਇਹ ਬਿਲ ਹੁਣ ਜਦ ਕਿ ਸਾਰੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਬੰਦ ਨੇ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਆਏ ਨੇ।ਆਫ਼ਤ ਵਿੱਚ ਰਾਹਤ
       ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਈ.ਡੀ.(ਇਲੇਕਟਰਸਿਟੀ ਡਿਉਟੀ) 13% ਪਰ ਯੁਨਿਟ ਫਿਕਸ ਹੈ ਜੋ ਸਟੇਟ ਨੇ ਕੇਂਦਰ ਨੂੰ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਾਉਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ,ਪਰੰਤੂ ਹਨੇਰ ਗਰਦੀ ਵੇਖੋ ਪੰ.ਸਰਕਾਰ / ਬਿ.ਬੋ. ਇਹ ਖਪਤਕਾਰ ਤੋਂ 13% ਪਰ ਰੁਪਿਆ ,ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਮਸਲਨ ਸੌ ਰੁਪਏ ਤੇ 13 ਰੁਪਏ ਤੇ ਹਜਾਰ ਤੇ 130 ਰੁਪਏ ਸੌ ਯੁਨਿਟ ਤੇ ਕੇਵਲ 13 ਪੈਸੇ ਦੇਣੇ ਬਣਦੇ ਹਨ,ਇਹ ਸ਼ਾਤਿਰਤਾ ਬਾਦਲ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਪੰਝੀ ਵਰ੍ਹੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
      ਜੱਦੀ ਘਰ ਦਾ ਮੀਟਰ ਤੇ ਸਰਵਿਸ ਰੈਂਟ ਮੁਕਣ ਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ।ਮੀਟਰ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਏ ਤੇ ਪੂਰੀ ਕੀਮਤ ਅਦਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਦ ਵੀ ਇਹ ਰੈਂਟ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
      ਲੋਡ-ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਲੈਣ ਵੇਲੇ ਖਪਤਕਾਰ ਮੰਗੀ ਗਈ ਪੂਰੀ ਰਕਮ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਾ ਦੇਂਦਾ ਹੈ ਫਿਰ ਵੀ ਹਰ ਬਿਲ ਨਾਲ ਲੋਡ ਚਾਰਜ਼ਜ਼ + 20 % ਸਰਚਾਰਜ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਜੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਲੋਡ ਵੱਧ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਪੈ ਜਾਏ ਤਾਂ ਉਸ ਲਈ ਅਡਵਾਂਸ ਅਦਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਫਿਰ ਵੀ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਲੋਡ ਚਾਰਜਜ਼ ਵਸੂਲੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ---
     ਪਹਿਲੇ 1 ਕਿਲੋਵਾਟ- 35 ਰੁਪਏ  + 20 % 2 ਤੋਂ 7 ਕਿਲੋਵਾਟ 60 ਰੁਪਏ +20% ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ 70 ਰੁਪਏ ૴૴૴ਆਦਿ૴  
 25 ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ ਮੀਟਰ' ਬਿਜਲੀ ਮੀਟਰ ਵਿਭਾਗ'' ਆਪ ਬਣਾਉਂਦਾ ਸੀ,ਲੇਕਿਨ ਫਿਰ ਇਹ ਨਿਜੀ ਕੰਪਨੀ ਤੋਂ ਮੀਟਰ ਬਣਵਾਏ ਜਾਣ ਲਗੇ.ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਾਲੀ ਸੂਈ ਦਾ ਰੇਗੂਲੇਟਰ ਫਿਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜੋ ਖਪਤ ਵੱਧ ਕੱਢਦਾ ਹੈ।ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਇੰਜਨੀਅਰਜ਼ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਗਾਹ ਵੀ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮੀਟਰ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹਨ,ਪਰ ਵਿਕਾਊ ਜਮੀਰਾਂ ਨੇ ਇਸਦੀ ਪਰੋੜ੍ਹਤਾ ਕੀਤੀ ਤੇ ਮਹਿਕਮਾ ਮਾਲਾ ਮਾਲ ਹੋ ਗਿਆ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਚੇਅਰਮੈਨ ਤੇ ਬਿਜਲੀ ਮੰਤਰੀ ਵੀ,ਤੇ ਖਪਤਕਾਰ ਲੁਟਿਆ ਗਿਆ।ਨਿਜੀਕਰਨ ਕਰਕੇ ਬਿਜਲੀ ਮਹਿਕਮੇ ਨੂੰ ਸੋਨੇ ਦੇ ਅੰਡੇ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਮੁਰਗੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
        ਮੁਫ਼ਤ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਘਾਟਾ ਵੀ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੀ ਜੇਬ ਤੋਂ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਦਾ ਹੈ।ਮੀਟਰ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੈਬਿਨ ਵਿੱਚ ਲਾਉਣ ਨਾਲ ਵੀ ਮੋਟੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ।
   ਪਹਿਲਾਂ ਤਿੰਨ ਬਿਲ ਅਦਾ ਨਾਂ ਹੋਣ ਤੇ ਮੀਟਰ ਕਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਤੇ ਕਿਸ਼ਤਾਂ ਵਿੱਚ ਅਦਾਇਗੀ ਵੀ ਲੈ ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ,ੱਿਫਰ 1997 ਤੋਂ ਇਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਬਿਲ ਅਦਾ ਨਾਂ ਹੋਣ ਤੇ 120 ਰੁਪਏ ਰੀਕੁਨੇਕਸ਼ਨ ਚਾਰਜ਼ਸ ਜੋੜੇ ਜਾਣ ਲਗੇ ਹਨ,ਜਿੰਨੇ ਬਿਲ ਨਾਂ ਪੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਉਨੀ ਵਾਰ ਹੀ ਦਸ % ਜੁਰਮਾਨੇ ਦੇ ਨਾਲ 120 ਰੁਪਏ ਹੋਰ ਲੈ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।ਇਹ ਸ਼ਾਹੂਕਾਰਾ ਘਪਲੇਬਾਜੀ ਹੈ।
       ਭਾਖੜੇ ਤੋਂ ਜੋ ਮੁਟਿਆਰ ਆਈ ਸੀ ਹਿਮਾਚਲ ਵਿਆਹ ਦਿਤੀ ਗਈ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਚਾਨਣ ਦੇਣ ਦੇ ਥਾਂ ਭਾਰੀ ਬਿਲਾਂ ਦੀ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿੱਚ ਧੱਕ ਦਿਤਾ ਗਿਆ।
     ਹਰਿਆਣੇ ਵਿੱਚ ਫਲੈਟ ਰੇਟ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਸਤਾ ਹੈ।ਨਾਇਡਾ ਵਿੱਚ ਕਾਰਡ ਸਿਸਟਮ ਹੈ ਉਹ ਵੀ ਸਸਤਾ ਹੈ।ਦਿਲੀ ਵਿਚਲੀ ਬਿਜਲੀ ਸੱਭ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਵਿੱਚ ਹੈ।ਫਿਰ ਪੰਜਾਬੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਜਾਗ ਰਹੇ।
 ਜਾਗੋ ਗਾਹਕ ਜਾਗੋ ਸਾਰੇ ਇਕ ਮੁੱਠ ਹੋ ਕੇ ਇਸ ਤੇ ਅਵਾਜ਼ ਉਠਾਓ।ਡੰਡੇ ਵੀ ਖਾ ਲਏ ਨੇ ਤੇ ਗੰਢੇ ਵੀ ਖਾ ਲਏ ਨੇ ਹੁਣ ਤੇ ਆਪਣਾ ਹੱਕ ਖੋਹ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
      ਜਿਵੇਂ ਡਾਕਟਰ ਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸਟੋਰਾਂ ਨੂੰ ਪੁਛਣ ਲਈ ਜਿੰਦੂ ਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਆਏ ਹਨ ਤੇ ਬਹੁਤ ਫ਼ਰਕ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ,ਇਸ ਤਰਾਂ ਹੀ ਬਿਜਲੀ ਘਪਲੇ ਤੋਂ ਮਾਸੂਮ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ,ਤੇ ਸੱਭ ਨੂੰ ਏਕਤਾ ਦਾ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ  ਹੈ।
     ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਤਰਾਂ ਹੀ ਰੋਡਵੇਜ਼,ਮਾਲ ਮਹਿਕਮਾ,ਨਹਿਰੀ ਮਹਿਕਮਾ,ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਗੁਰੂ ਦੀ ਗੋਲਕ ਨੂੰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਾਫ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤੇ ਮਾਫ਼ੀਆ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।ਇਹ ਸ਼ਾਹੂਕਾਰਾ ਨਿਜ਼ਾਮ ਹੈ। 
         ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੁੰਗਾਰੇ ਦੀ ਮੁੰਤਜ਼ਿਰ-
                                   ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਗੁੱਡੀ ਤਰਨ ਤਾਰਨ

'' ਇਕ ਖ਼ੱਤ  ਉਸ ਦੀਨ ਦੁਨੀ ਦੇ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਸਿਰਨਾਂਵੇਂ''
     ਤੇਰੇ ਕੋਲ ਲਾਉਣੀ ਏ ਅੱਜ ਤੇਰੀ ਸ਼ਕਾਇਤ ਸ਼ਾਹ ਜੀ।
     ' ਜਾ ਬੰਦਿਆ ਧਰਤੀ ਤੇ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਪਾਵੇਂਗਾ,ਮੈ ਤੇਰੇ ਰੋਮ ਰੋਮ ਵਿੱਚ ਰਮਾਇਆ ਹਾਂ ,ਮੈਂ ਜ਼ਰੇ ਜ਼ਰੇ ਵਿੱਚ ਹਾਂ।ਮੈਂ ਸੱਭ ਲਈ ਬਰਾਬਰ ਹਾਂ ਤੇ ਸਾਰੇ ਮੇਰੀ ਨਜ਼ਰ ਵਿੱਚ ਬਰਾਬਰ ਹਨ।ਤੂੰ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਸੀ ਮੈਂ ਸੱਭ ਨੂੰ ਇਕ ਅੱਖ ਨਾਲ ਵੇਖਦਾ ਹਾਂ।'
ਤੇ ਫਿਰ ਅੱਜ ਦੱਸ ਦੇ ਆਹ ਕਾਣੀ ਵੰਡ ਕਿਹਨੇ ਕੀਤੀ,ਆਹ ਅਲੱਗ ਅਲੱ ਗ ਤਕਦੀਰ ਕਿਹਨੇ ਬਣਾਈ ਹੈ।ਸਾਨੂੰ ਤੇ ਜਾਪਦਾ ਤੇਰੀ ਹੈ ਹੀ ਇਕ ਅੱਖ।ਸ਼ਾਹਜੀ ਤੇਰੀ ਅੱਖ ਦੇ ਨੀਚੇ ਹੰਸ ਦਾਨਾ ਚੁਗ ਰਿਹੈ ਤੇ ਕਾਂ ਮੋਤੀ ਖਾ ਰਿਹੈ,ਬਾਜ ਕਿਤੇ ਛੁਪ ਗਿਐ,ਬਗਲੇ ਭਗਤ ਤੇਰੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਹਨ।
 '' ਅਵਲ ਅਲਾਹ ਨੂਰ ਉਪਾਇਆ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਸੱਭ ਬੰਦੇ
  ਏਕ ਨੂਰ ਤੇ ਸੱਭ ਜੱਗ ਉਪਜਿਆ ਕੋਣ ਭਲੇ ਕੌਣ ਮੰਦੇ॥
   ਇਹ ਵੀ ਤੇ ਤੇਰੇ ਹੀ ਬਚਨ ਹਨ ''।                
     ਸ਼ਾਹਜੀ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਤੂੰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਉਨਨਾ ਹੀ ਦੁੱਖ ਦਿੰਨੈ ਜਿੰਨਾ ਉਹ ਸਹਿ ਸਕੇ ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਤੇ ਹੱਦ ਹੋ ਗਈ ਹੈ,ਇੰਤਹਾ ਹੋ ਗਈ ਹੈ,ਹੁਣ ਤੇ ਸਬਰ ਵੀ ਉੱਛਲ ਗਿਆ ਹੈ,ਤੇ ਤੂੰ ਭਾਰਤੀ ਡਾਢਿਆਂ ਦੀ ਬਹਿਣੀ ਬਹਿ ਕੇ ਮੂਕਦਰਸ਼ਕ ਬਣਿਆ ਬੈਠਾ ਹੈਂ।ਇਹ ਠੀਕ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਤੂੰ ਆਪਣੀ ਸ੍ਰਸ਼ਿਟੀ ਦਾ ਇੰਨਚਾਰਜ ਬਣਾਇਆ ਤੇ ਉਸਨੇ ਤੇਰੀ ਚੁਰਾਸੀ ਨੂੰ ਬੜੇ ਦੁੱਖ ਦਿੱਤੇ,ਉਹ ਤੇਰੀਆਂ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਨੇਹਮਤਾਂ ਤੇ ਰਹਿਮਤਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸਾਰ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੱਟਾ ਲਾ ਗਿਆ।
        ਪਰ ਸ਼ਾਹ ਜੀ ਤੂੰ ਤਾਂ ਜਾਣੀਜਾਣ ਹੈ ਬੰਦਾ ਭੁਲਣਹਾਰ ਹੈ ਤੇ ਤੂੰ ਬਖ਼ਸ਼ਣਹਾਰ-ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਘਾਹ ਤੇ ਗਲ ਵਿੱਚ ਪੱਲਾ ਲੈ ਕੇ ਅਰਜ਼ੋਈ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਸੱਭ ਗਲਤੀਆਂ,ਗੁਸਤਾਖੀਆਂ ਨੂੰ ਬਖ਼ਸ਼ ਦੇ,ਬੇਸ਼ੱਕ ਤੂੰ ਬੇਪਰਵਾਹ ਹੈਂ,ਲੁਟਾ ਦੇ ਆਪਣੀਆਂ ਬੇਪਰਵਾਹੀਆਂ,ਤੇ ਲੈ ਜਾ ਇਸ ਕਰੋਨਾ ਨੂੰ ਲੱਖ ਪਾਤਾਲ ਦੇ ਹੇਠਾਂ, ਲੱਖ ਅਕਾਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਦੂਰ ਲੈ ਜਾ ਕੇ ਦੱਬ ਦੇ ਜਲਾ ਦੇ ਇਹਦੀ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਦੇ। ਸ਼ਾਹਜੀ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਿੰਨੀਆਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਤਾਂ/ ਆਫ਼ਤਾਂ / ਬੁਰੀਆਂ ਅਲਾਮਤਾਂ ਹਨ ਜੋ ਤੇਰੀ ਹਸਤੀ ਤੇ ਉਂਗਲੀ ਉਠਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਉਹਨਾਂ ਸੱਭ ਦਾ ਵੀ ਸਤਿਆਨਾਸ ਮਾਰ ਦੇ।
       ਹੁਣ ਤੇ ਅੱਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਤੇ ਸ਼ਾਹ ਜੀ ਤੂੰ ਜਾਣੇ ਹੈ,'ਅੱਤ ਤੇ ਅੱਤ ਦਾ ਵੈਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ,ਇਸ ਵੈਰ ਨੂੰ ਵੱਧਣ ਤੋਂ ਬਚਾ ਲੈ।ਆਪਣੇ ਸਵਾਰਥਾਂ ਖਾਤਿਰ ਮਨੁੱਖ ਤੇ  ਮਨੁੱਖ ਨਾਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦੂਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਹੁਣ ਤੇ ਜੋ ਥੋੜੀ ਜਿਹੀ ਡੋਰ ਬਾਕੀ ਸੀ ਉਹਦੀ ਗੰਢ ਵੀ ਖੁਲ੍ਹਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹੈ।
      ਆਰਥਿਕ ਫਾਸਲਾ ਹੋਰ ਲੰਬਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ,ਪੈਸੇ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਪੈਸਾ ਰੱਖਣ ਦੀ ਥਾਂ ਥੋੜੀ ਪੈ ਗਈ ਹੈ ਤੇ ਕਿਰਤੀ ਨੂੰ ਕਸ਼ਕੋਲ ਫੜਨੀ ਪੈ ਗਈ ਹੈ।
    ਦੇਸ਼ ਦਾ ਉਸੱਰਈਆ ਤਪਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਦਾ ਰਾਹੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।ਕੁਝ ਨੇ ਭੁੱਖ ਤੋਂ ਤੰਗ ਆ ਰੇਲ ਦੀ ਪਟੜੀ ਨੂੰ ਸੀਸ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਕੁਝ ਨੇ ਉਸੇ ਟਰੱਕ ਵਿੱਚ ਜਾਨ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਜਿਹੜਾ ਉਹਨਾ ਆਪ ਬਣਾਇਆ ਸੀ।ਇਹ ਉਚੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਇਹ ਕਾਰਖਾਨੇ ਇਹ ਰੇਲਾਂ ਬਸਾਂ ਕਾਰਾਂ ਜਹਾਜ ਟਰੱਕ ਟਰਾਲੇ ਤੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹੈਂ ਕਿ ਧਨਾਢ ਨੇ ਕਿਰਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਇਹ ਸਾਰਾ ਕੁਝ ਉਸੀ ਨੇ ਬਣਾਇਆ  (ਜੋ ਰੁਲ ਰਿਹੈ) ਤੇ ਜਿਸਦੀ ਮਿਹਨਤ ਖਾ ਉਹ ਧਨਾਢ ਹੋਇਆ ਸੀ।
        ਨਰੇਗਾ ਮਨਰੇਗਾ ਦੀ ਬਗਾਰ ਵੀ ਮਿਹਨਤੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ,ਤੇ ਸੜਕੇ ਸੜਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। 
    ਸ਼ਾਹਜੀ ਅੱਜ ਕੋਈ ਜਾਦੂ ਦੀ ਛੜੀ ਘੁੰਮਾ ਦੇ,ਕੋਈ ਕ੍ਰਸ਼ਿਮਾ ਵਿਖਾ ਦੇ,ਜੋ ਠੱਗਾਂ,ਮਿਲਾਵਟਖੌਰਾਂ ਰਿਸ਼ਵਤਖੌਰਾਂ ਬੇਈਮਾਨਾਂ ਦੇ ਛੱਕੇ ਛੁੜਾ ਦੇਵੇ,ਤੂੰ ਛੱਡ ਦੇ ਮਲਕਾਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਤੂੰ ਭਾਈ ਲਾਲੋ ਦਾ ਸਾਥ ਦੇ।ਵੈਸੇ ਸ਼ਾਹਜੀ ਕਦੇ ਕਦੇ ਤੇਰੇ ਤੇ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਬੜਾ ਤਰਸ ਜਿਹਾ ਆ ਜਾਂਦੈ ,ਡਾਕਟਰ ਤੇ ਜੱਜ ਤੇ ਮਨਿਸਟਰ ਨੂੰ ਤੂੰ ਧਰਤੀ ਤੇ ਆਪਣਾ ਦੂਜਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਉਹ ਤੈਨੂੰ ਪਰੋਟੋਕੋਲ ਦੇ ਖੋਲ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਕਰ ਆਪ ਰੱਬ ਬਣ ਗਏ। ,ਵੇਖ ਲੈ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਤੇਰਾ ਕਿੰਨਾ ਨਾਮ ਹੈ,ਇਸ ਵੇਲੇ ਤੇਰਾ ਰਸੂਲ ਤੇਰੇ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਹੈ,ਉਸਦਾ ਤੇਰੇ ਤੋਂ ਯਕੀਨ ਉਠਦਾ ਜਾ ਰਿਹੈ।ਮਸਕੀਨ ਜਾਣ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਘਸੁੰਨ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਹੈ ਤੇ ਰੱਬ ਦੂਰ ਬਹੁਤ ਦੂਰ। ਸ਼ਾਹਜੀ ਸੁਣ ਤੇਰਾ ਹਰ ਬੰਦਾ ਕੀ ਗੁਹਾਰ ਲਾ ਰਿਹੈ-
    ਦੁਨੀਆਂ ਮੇਂ ਹੈ ਤੇਰਾ ਬੜਾ ਨਾਮ
   ਆਜ ਹਮੇਂ ਭੀ ਪੜ ਗਿਆ ਤੁਝ ਸੇ ਕਾਮ।
    ਮ੍ਹਾਰੀ ਵਿਨਤੀ ਸੁਨੇ ਤੋ ਜਾਨੂੰ-ਮਾਨੂੰ ਤੁਝੈ ਰਾਮ
    ਨਹੀਂ ਸਾਰੇ ਜੱਗ ਮੇਂ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ਬਦਨਾਮ॥
    ਦਿਲ ਰੂਹ ਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਸ਼ਾਹਜੀ ਸਾਦਰਪ੍ਰਨਾਮ।

ਮੇਰੇ ਸੋਹਣੇ ਰੱਬ ਜਾਨੀ
ਬੜਾ ਸ਼ੁਕਰ ਤੇਰਾ ਬੜੀ ਮਿਹਰਬਾਨੀ
ਜੋ ਤੂੰ ਬਖ਼ਸ਼ੀ ਇਹ ਜਿੰਦਗਾਨੀ
 ਖਰਚਾ ਰੁਪਈਆ ਤੇ ਦਿੱਤੀ ਅਠਾਨੀ
        ਜੋ ਤੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਵਿੱਚ ਮਿਡਲ ਕਲਾਸ
        ਹਲਕੇ ਸਵਾਸ ਨਾਲ ਡਾਢੀ ਭਾਰੀ ਆਸ
        ਉੱਚਿਆਂ ਚ ਬਹਿ ਨਾਂ ਸਕੇ
         ਨਿਚਿਆਂ ਚ ਖਲੋ ਨਾਂ ਸਕੇ
        ਚੱਕੀ ਦੇ ਪੁੜਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਸੇ
       ਦਸਾਂ ਨਹੁੰਆਂ ਦੀ ਕਿਰਤ ਕੀਤੀ   
      ਪੇਟ ਕੱਟ ਕੱਟ ਟੈਕਸ ਦਿੱਤੇ
     ਤੇਰੀ ਹਰ ਥਾਂ ਚੜ੍ਹਾਵੇ ਚੜ੍ਹਾਏ
    ਹੜ ਸੋਕਾ ਕਾਲ ਸੁਨਾਮੀ ਤੂਫਾਨ
    ਤੂੰ ਸਾਡੇ ਹਿੱਸੇ ਪਾਏ
   ਉੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਡਰੇਂ ਤੂੰ
ਤੇ ਪੰਗੇ ਸਾਰੇ ਸਾਡੇ ਗਲ ਪਾਏ
ਵਾਹ ਰੇ ਸੋਹਣੇ ਰੱਬ ਜਾਨੀ
 ਤੇਰੀ ਬੜੀ ਮਿਹਰਬਾਨੀ
ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਗੁੱਡੀ  ਤਰਨ ਤਾਰਨ