ਪ੍ਰੋ: ਮਨਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਿੱਖ ਸਾਹਿਤ ਨੂੰ ਦੇਣ - ਡਾ. ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ

ਪ੍ਰੋ:ਮਨਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਦੇਣ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਰਕੇ ਧਰਮ ਅਧਿਐਨ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਤਨੀ ਵਡਮੁੱਲੀ ਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਪਰਚੇ ਦੀ ਹੱਦਬੰਦੀ ਵਿੱਚ ਸਾਂਭਣੀ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ। ਪ੍ਰੋ. ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਜਿਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਉਸਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਾਚਿਆ ।ਪ੍ਰੋ. ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਜਨਮ ਸ੍ਰ. ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਘਰ ਮਾਤਾ ਨਿਰਮਲ ਕੌਰ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ 7 ਜੂਨ ਫਰਵਰੀ, 1963 ਈ. ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ।
ਸਿੱਖ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ  ਨੇ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਸੰਪਾਦਨਾ ਦੀ ਪਿਰਤ ਤੋਰੀ ਹੈ। ਉਸਨੂੰ ਘੋਖਣ ਅਤੇ ਸਮਝਣ ਦਾ ਯਤਨ ਡਾ. ਮਨਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਜਿਥੇ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉਥੇ ਆਪਣੀ ਸੁਚੱਜੀ ਸੰਪਾਦਨਾ ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਖ ਸਾਹਿਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੱਧਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਇੱਕ ਨੁਹਾਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।ਉਹ ਤਕਰੀਬਨ ਪਿਛਲੇ 25 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਅਧਿਐਨ, ਅਧਿਆਪਨ ਅਤੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਮਿਤੀ 24 ਨਵੰਬਰ ਸਾਲ 1992 ਨੂੰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ ਮੌਕੇ ਦੇ ਮੋਕੇ ਉੱਪਰ ਡਾ. ਮਨਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕ ਦੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਸ. ਉਧਮ ਸਿੰਘ ਐਵਾਰਡ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਕਿਤਾਬਾਂ ਛਪ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਗੁਰਬਿਲਾਸ ਪਾਤਿਸਾਹੀ ਦਸਮੀ (ਕ੍ਰਿਤ ਭਾਈ ਸੁਖਾ ਸਿੰਘ ), ਪ੍ਰੋ. ਸਾਹਿਬ ਸਿੰਘ ਸੰਦਰਭ ਕੋਸ਼, ਗੁਰਰਤਨਾਵਲੀ (ਕ੍ਰਿਤ ਤੋਲਾ ਸਿੰਘ ਭੱਲਾ) । ਉਹ ਹੁਣ ਤਕ 70 ਦੇ ਕਰੀਬ ਖੋਜ ਪੱਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੈਮੀਨਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਤੁਤ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਪ੍ਰੋ. ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਪੰਥ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਸਤਿਕਾਰਣ ਯੋਗ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿੱਖ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੇਖ ਲਿਖੇ ਅਤੇ ਯੂ.ਜੀ.ਸੀ ਵੱਲੋਂ ਸਾਰਥਿਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵੀ ਕੀਤੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਸਾਹਿਤਕਾਰੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦਿਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਿੱਖ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਲੋਂ ਸਨਮਾਨਿਤ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਡਾ. ਮਨਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਅਧਿਆਪਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੀ ਗੁਜਰਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਦੀ ਲੋਕ ਪ੍ਰਿਯਤਾ ਦਾ ਪਤਾ ਉਸ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਮੌਲਣ ਵਾਲੀ ਸਫਲਤਾ ਅਤੇ ਸਾਰਥਕਤਾ ਤੋਂ ਲਗਦਾ ਹੈ।
ਡਾ. ਮਨਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ 5 ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਪੀਐੱਚ. ਡੀ. ਅਤੇ 25 ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਐਮ ਫਿੱਲ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਹੈ ਕਿ ਕੰਮ ਹੀ ਉਹ ਜਾਦੂ ਹੈ ਜੋ ਸਿਰ ਤੇ ਬੋਲਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੰਮ ਦਾ ਅਨੰਦ ਮਾਣਿਆ ਤੇ ਪਰਿਣਾਮ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਪ੍ਰੋ. ਸਾਹਿਬ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਵਿਸ਼ਿਆ ਉਪਰ ਖੋਜ ਪੱਤਰ ਵੀ ਪ੍ਰਸਤੁਤ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ: ਜੀਵਨ ਦਰਸ਼ਨ, ਸਿੱਖ ਫਲਸਫੇ, ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿਆਖਿਆ ਅਤੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਸ਼ਾਸ਼ਤਰ ਆਦਿ ਬਾਰੇ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਸੈਮੀਨਾਰ ਕਰਵਾਏ ਹਨ।
ਡਾ. ਮਨਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਦੀ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਗੱਲ ਸਿੱਖ ਸਾਹਿਤ ਜਗਿਆਸੂਆਂ ਲਈ ਭਰਪੂਰ ਖਜਾਨਾ ਹੈ।ਡਾ. ਸਾਹਿਬ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕ ਅਤੇ ਲਗਨ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਕਾਮਯਾਬ ਵਿਦਵਾਨ ਹਨ।ਉਨ੍ਹਾ ਨੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸਮੱਸਿਅਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਵੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਕੱਲ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਪੁਰਾਤਨ ਸਮਝੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆ ਪੋਥੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਵਿਚ ਵਿਅਸਤ ਹਨ।

ਡਾ. ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ
ਸਿੱਖ ਸੈਂਟਰ, ਸਿੰਘਾਪੁਰ
ਮੋਬਾਇਲ ਨੰ. +65 98951996